نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

• شیرزاد خوانچه سپهر ¹
• عرفان ناصری ²

¹ کارشناس ارشد مدیریت، پژوهشگر و مدیرآموزش و پژوهش صداوسیمای مرکز کردستان

² کارشناس ارشد جامعه‌شناسی، پژوهشگر و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی و جامع علمی‌ـ کاربردی واحد سنندج

چکیده

تلویزیون یکی از عوامل تأثیرگذار در شکل‌دهی به فرهنگ مصرف در جامعه است. یافته‌های پژوهشی طی دو دهه اخیر نشان می‌دهند که برنامه‌های تلویزیونی (سریال‌ها و آگهی‌های بازرگانی) بیشتر به بازنمایی سبک زندگی طبقات مرفه پرداخته‌اند و از این طریق، عناصر مصرف تجملی را به نمایش درآورده‌اند. در پژوهش حاضر، در خصوص اثرات رسانه‌ها، از نظریه کاشت و در مورد نحوه مواجهه مخاطب با پیام‌های رسانه، از نظریه استفاده و رضامندی بهره گرفته شده است. بر اساس نظریه کاشت، محتوای برنامه‌های تلویزیونی در دراز مدت می‌تواند ارزش‌ها و نگرش‌های مخاطبان را شکل دهد، در بررسی محتوای مجموعه‌های تلویزیونی و آگهی‌های بازرگانی، سازوکار‌هایی شناسایی شدند که در فرایند برنامه‌سازی می‌توانند سبک مصرف تجملی را شکل دهند. این سازوکارها عبارتند از: سناریو، فضاسازی و بازنمایی. با این حال، بر مبنای رویکرد استفاده و رضامندی استدلال می‌شود که پیام‌های یاد شده، تأثیری مستقیم و یکسان بر همه مخاطبان نخواهند داشت.نتیجه کلی پژوهش آن است که در محتوای برنامه‌های تلویزیون، عناصری وجود دارد که می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد نگرش مصرف تجملی در مخاطبان شود، اما مخاطبان در مواجهه با این پیام‌ها، بر حسب ویژگی‌های روان‌شناختی خود واکنش‌های متفاوتی نشان می‌دهند و به این ترتیب، تأثیرات متفاوتی از این پیام‌ها دریافت می‌کنند.
 

کلیدواژه‌ها

• استفاده و رضامندی
• تلویزیون
• سبک زندگی
• کاشت
• مصرف تجملی

عنوان مقاله [English]

The Role of Media Representation of Consumption Models in Formation of Audience Consumption Behaviors and Attitudes

نویسندگان [English]

• Shirzad Khancheh Sepehr ¹
• Erfan Naseri ²

¹ management

² Sociology, researcher and teacher of Azad University (S'anandaj)

چکیده [English]

Television is one of the influential factors in shaping consumption culture in any society. Research findings in the two past decades show that television programs (series and commercials) mostly expose a luxurious style life, hence, elements of lavish consumption. The present article uses Cultivation Theory to explore media effects, and employs Use and gratification Theory to analyze the audience's treatment of the media message. According to Cultivation Theory, the content of TV programs could, in long term, shape the audience's values and attitudes. The study found some mechanisms in the content of TV series and commercials that could shape lavish style of consumption in the process of programming. These mechanisms are as follows: Scenario, atmosphere and representation. However, based on the Theory of Use and gratification, it could be argued that the messages might not have direct and equal effect on the all of audiences.
The research findings show that there are some elements in the content of TV programs which could ground the luxurious consumption attitude in the audience; however the audience, depending on its psychological attributes, gives different responses to the messages, and therefore, will be differently affected.
 

 

کلیدواژه‌ها [English]

• Use and gratifican Theory
• TV
• Life Style
• Cultivation Theory
• Lavish Consumption