نوع مقاله : زبان و رسانه

نویسندگان

1 دکترای زبان و ادبیات فارسی، استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دکترای زبان‌شناسی همگانی، استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی آرایه‌های ادبی در عنوان‌های بخش‌ خبری 20:30 بوده است که یکی از بخش‌های جذاب و پربیننده رسانه ملی به شمار می‌رود. این پژوهش کیفی، در چارچوب تقسیم‌بندی فنون بلاغی شمیسا، به روش تحلیل محتوا و با نمونه‌گیری هدفمند انجام شده است. برای این منظور عنوان‌های خبری یک ماه، از تاریخ 1/10/1395 تا 30/10/1395 که در حدود 218 عنوان خبری را در برمی‌گیرد، جمع‌آوری شده است. یافته‌ها حاکی از آن است که در 158 عنوان خبری (75 درصد) از آرایه‌های ادبی بهره گرفته شده است و تنها 25 درصد آنها، بدون آرایه‌های ادبی به‌کار رفته‌اند. کنایه (20/25 درصد)، تشبیه (12 درصد) و تضاد (11/39 درصد) از آرایه‌های پرکاربرد و مبالغه (0/63 درصد) و تلمیح (0/63 درصد) از کم‌بسامدترین‌ها در عنوان‌های خبری بوده‌اند؛ از یافته‌های دیگر می‌توان به استفاده از زبان عامیانه در بخش خبری 20:30 به‌عنوان یک ابزار بلاغی برای ایجاد همدلی با مخاطب اشاره کرد. علاوه بر این، در 2/75 درصد عنوان‌های خبری از آرایه‌هایی استفاده شده است که رابطه معنایی آنها شفاف نیست و درک مفهوم را دشوار ساخته‌اند. علاوه بر این، بررسی و تحلیل عنوان‌ها بیانگر آن است که از آرایه‌های ادبی نه‌تنها در اطلاع‌رسانی رویداد، بلکه در شکل‌دهی به پیام یا جهت دادن به دیدگاه مخاطب نیز استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study on the Headlines of News Program 20:30 From The Rhetorical Point of View

نویسندگان [English]

  • Zeinab Afzali 1
  • Fatemeh Ahmadi Nasab 2

1 Assistant prof. in Persian Language and Literature, Shahid Chamran University of Ahvaz

2 Assistant prof. in General Linguistics, Shahid Chamran University of Ahvaz

چکیده [English]

The purpose of the study is to examine the figures of speech in the headlines of the news program 20:30, which is one of the most attractive and popular programs of the national media. This qualitative research conducted based on the Shamisa's rhetorical techniques division, through content analysis and purposeful sampling. For this purpose, news headlines for one month were collected, which contained about 218 news stories from 2016-12-21 to 2017-01-19. The findings indicate that in 158 news titles (75%), rhetorical figures have been used, and only 25% of them were without rhetorical figures. Metonymy (20.25%), simile (12%) and oxymoron (11.39%) of the most used and hyperbole  and allusion  were the least used in news stories. Other findings include the use of slang in the news program 20:30 as a rhetorical technique to empathy with the audience. Also, the figures have been used in 2.75% of news headlines had unclear semantic relationship and made the sense difficulty. In addition, the findings showed that the rhetorical figures in the headlines were used not only for informiation, but also to shape messages or directing the audiences’ perspectives.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rhetorical Figures
  • News 20:30
  • media
  • Shamisa's Rhetoric Techniques
  • News Headline
  • Content Analysis
آقاگل‌زاده، فردوس و دهقان، مسعود. (1393). تحلیل شیوه‌های بازنمایی گزینش خبر، بر مبنای رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی. جستارهای زبانی، 20، صص 16-1.
ترجانی‌زاده، احمد. (1337). امام عبدالقادر جرجانی و تنی چند از دانشمندان بزرگ ایرانی که بنای فنون بلاغت را نهاده‌اند. مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی تبریز، 46، صص 243-229.
حیدری، مریم و غفاری کومله، هانیه. (1394). آنیمیسم و پیوند آن با ناتورالیسم در آثار صادق چوبک. فصلنامه ادب‌پژوهی، 33، صص 126-105.
رضایی اردانی، فضل‌اله. (1388). نقد و بررسی تحلیلی آثار برجسته بلاغی- بدیعی در ادب پارسی (از رادویانی تا ثروتیان). آینه میراث، 45، صص 168-143.
زابلی‌زاده، اردشیر و موسوی، ندا. (1394). سبک زبان در گفتمان خبری (مطالعه موردی برنامه خبر 20 شبکه خبر). رسانه، 9، صص 196-175.
سارلی، ناصرقلی. (1387). زبان فارسی معیار. تهران: هرمس.
سجودی، فرزان و عظیمی‌فرد، فاطمه. (1393). نشانه‌شناسی خبر در تلویزیون. فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، 78، صص 158- 135.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1383). صور خیال در شعر فارسی. تهران: آگه، چاپ نهم.
شمیسا، سیروس. (1373). نگاهی تازه به بدیع. تهران: فردوس، چاپ ششم.
شمیسا، سیروس. (1381). بیان و معانی. تهران: فردوس، چاپ هفتم.
شکرخواه، یونس. (1388). خبر. تهران: مرکز گسترش آموزش رسانه‌ها، چاپ یازدهم (ebook).
صادقیان، محمدعلی. (1388). زیور سخن در بدیع فارسی. یزد: دانشگاه یزد. چاپ دوم.
فرشیدورد، خسرو. (1352). نقد شعر فارسی: نظری انتقادی درباره فنون بلاغت فارسی و عربی. ارمغان، 11، صص 793-781.
فیاضی، سیدمحمدرضا؛ تقوی‌پور، محمدرضا و صلواتیان، سیاوش. (1394). تحلیل روزنامه‌نگاری عینی بی‌بی‌سی فارسی در عرصه روایتگری: مطالعه موردی جنگ 50 روزه غزه. دوفصلنامه جهانی رسانه، 19، صص 106-89.
نامور، زهرا و امیری پریان، خدیجه. (1396). کاربرد استعاره‌های مفهومی در تیترهای خبر 30: 20 شبکه دو سیما، مطالعه‌ای در چارچوب معناشناسی شناختی. فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، 89 (1)، صص 179-149.
نصراللهی، اکبر. (1391). اصول خبرنویسی. تهران: سروش، چاپ دهم.
نظرسنجی صداوسیما. (1394). 20:30 همچنان پربیننده‌ترین بخش خبری رسانه ملی. بازیابی شده از: http://www.nasimonline.ir/Content/Detail/2006959/20-30
نعمتی انارکی، داود. (1392). تحلیل کارشناسی اخبار سیما به‌منظور ارائه راهبردهای رقابتی. فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، 73 (1)، صص 154- 129.
وحیدیان کامیار، تقی. (1379). بدیع. تهران: دوستان، چاپ اول.
Ahmed, Y. (2017). Language, Rhetoric, and Politics in a Global Context: a Decolonial Critical Discourse Perspective on Nigeria’s 2015 Presidential Campain. Retrieved on 12/07/2017. https://www.digitalcommons.mtu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1473&context=etdr
Alipour, M. & Monjezi, N. (2016). English and Persian Sport Newspaper Headlines: A Comparative Study of Linguistic means. International Journal of Foreign Language Teaching and Research, Vol. 4, No. 13, Pp. 83-95.
Bachman, L. F. (1990). Fundamental Considerations in Language Testing. Oxford University Press.
Bloor, M. & Bloor, T. (2013). The Practice of Critical Discourse Analysis: An Introduction. Routledge.
Chuang, C. L. (2012). Metaphor and Metonymy in Apple Daily’s Headlines. ROCLING XXIV (2012), P. 176.
Kock, C. E. J. (2004). Rhetoric in Media Studies: the Voice of Constructive Criticism. NORDICOM-Information, Vol. 26, No. 2, Pp. 103-110.
Leigh, J. H. (1994). The use of Figures of Speech in Print ad Headlines. Journal of Advertising, Vol. 23, No. 2, Pp. 17-33.
Mahadi, T. S. T. (2017). The Rhetoric of Persian News Headlines: A Case Study of Euronews. International Journal of Applied Linguistics and English Literature, Vol. 6, No. 2, Pp. 36-45.
Roohani, A. & Esmaeili, M. (2010). A Contrastive Analysis of Sports Headlines in Two English Newspapers. Research in Applied Linguistics, Vol. 1, No. 2, Pp. 68-82.