نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای علوم ارتباطات، دانشیاردانشگاه علامه طباطبائی تهران

2 دانشجوی دکترای علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبائی تهران

چکیده

مقاله حاضر با هدف گفتمان کاوی مفهوم خشونت در برنامه نود و درک عملکرد این برنامه در نقد خشونت و بازتولید گفتمان نقد در مسائل فوتبال کشور صورت گرفته و با استفاده از روش تحلیل انتقادی گفتمان و تلفیق رویکردهای لاکلا و موفه با فرکلاف و ون‌دایک، با روش نمونه‌گیری هدفمند، به تحلیل سه برنامه با موضوع خشونت پرداخته‌ شده است تا ضمن شناخت نظام گفتمانی این برنامه، دال‌های مرکزی، وقته‌ها و همچنین اپیزودهای معنایی آن مشخص گردد. بر این اساس، نتایج پژوهش حاکی از آن است که سوء‌مدیریت، بی‌هنجاری اخلاقی، فقر فرهنگی و نبود مشارکت مردمی، دال‌های مرکزی گفتما‌ن‌های مختلف این برنامه هستند. علاوه بر این، تنها نشانه‌ تثبیت‌شده و انسداد یافته گفتمان‌ها نیز، «فرهنگ» است. افراط، بی‌قانونی، دخالت مردم، نبود مسئولیت رسانه‌ای، نتیجه‌گرایی، قانون‌گریزی، نبود آموزش، زیرساخت نامطلوب، تبعیض، عمل‌گرا نبودن و اهمیت ندادن به مردم به‌عنوان وقته‌های گفتمانی مشارکت‌کنندگان در نظر گرفته ‌شده‌اند که در یک زنجیره هم‌ارزی، گفتمان‌های مدنظر آنان و نظام گفتمانی برنامه را شکل می‌دهند. در نهایت بوروکراسی ضعیف، روشن نبودن دلایل، بی‌توجهی به مردم و جان آنها‌، سهل‌انگاشتن اتفاق، نبود برخورد جدی و نگاه تک‌عاملی نیز وقته‌های گفتمانی عادل فردوسی‌پور بوده‌اند. علاوه بر این در باب خشونت نمادین، این برنامه در همان حال که به‌نقد خشونت و تبعیض علیه زنان و گفتمان مردانه مسلط می‌پردازد، ناخواسته به‌صورت ضد‌گفتمانی عمل می‌کند و به دلیل استفاده از واژه «فوتبال بانوان» خود نیز به ابزاری برای بازتولید سلطه مردانه در فوتبال تبدیل می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Critical Discourse Analysis of the TV Program 90 on Football Violence

نویسندگان [English]

  • Seyyed Mohammad Mehdizadeh 1
  • Masoud Taghiabadi 2

1 Associate Prof. in Communication, Allameh Tabataba'i University, Tehran

2 Communication Sciences

چکیده [English]

This paper aims to discourse analysis of the concept of violence in the tv program 90 and understand its function in criticizing violence and reproducing the critical discourse of football issuesover the ecountry. The paper was conducted using the method of critical discourse analysis and the combination of approaches of Laclau and Mouffe's with Faircloughand Van Dijk.Three violence-related programs were selected through purposeful sampling to identify the discourse system of the programs, nodal point, silence, and semantic episodes of them.The findings showed that improper management, anomy, low culture, and lack of public participation were nodal points of the various discourses of the program.Also, the only stabilized and obstructed signifier of discourse is culture.Extremism, illegality, interference, lack of media responsibility, consequentialism, transgressing, lack of education, bad infrastructure, discrimination, not being pragmatic and not caring about people were considered as participants' discourse moments. These moments formed the participants’ discourse and program discourse order in an equality sequence. Finally, weak bureaucracy, ambiguity in reasoning, disregarding to people and their lives, simplifying the event, lack of serious dealing and single-factor point of view were adil ferdowsi pour’s discourse moments. In addition, on the subject of symbolic violence, while the program criticizes violence and discrimination against women and dominates male discourse, acts as an anti discourse unintentionally, and because of using the word "women soccer" becomes a tool for reproducing male dominance in football.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Critical Discourse Analysis
  • Program 90
  • Criticism
  • Football
  • Violence
آسابرگر، آرتور. (1379). روش‌های تحلیل رسانه‌ها (ترجمه پرویز اجلالی). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
ابراهیم‌‌پور، سجاد. (1388). مقایسه میزان دستیابی برنامه ورزشی نود به اهداف برنامه از دیدگاه کارشناسان و داوران فوتبال. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه گیلان.
اعظمی ‌چهار برج، حسین. (1391). درآمدی بر روش‌شناسی و انواع نقد رأی. نقد رأی، 1 (1).
انصاری، منصور. (1384). دموکراسی گفت‌وگویی، امکانات دموکراتیک اندیشه‌های میخائیل باختین و یورگن‌هابرماس. تهران: مرکز.
بوردیو، پیر. (1387). درباره تلویزیون و سلطه ژورنالیسم (ترجمه ناصر فکوهی). تهران: آشیان.
تاجیک، محمدرضا. (1383). گفتمان، پاد گفتمان و سیاست. تهران: مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
جیولیونوتی، ریچارد. (1391). نظریه‌های جامعه‌شناسی انتقادی در ورزش (ترجمه افسانه توسلی). تهران: علم.
چگینی، رعنا. (1388). بررسی تأثیر برنامه تلویزیونی نود بر جامعه فوتبال کشور از دیدگاه کارشناسان فوتبال و تماشاگران حرفه‌ای. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت رسانه، دانشکده صداوسیمای تهران.
خادمی، علیرضا. (1387). بررسی جامعه‌شناسانه خشونت و پرخاشگری تماشاگران در ورزشگاه‌ها. بازیابی شده از: http://www.noormags.com
شجیع، رضا. (1392). جامعه‌شناسی فوتبال. تهران: نقد افکار.
شعیری، حمیدرضا. (1389). تجزیه‌وتحلیل نشانه ـ معناشناسی. تهران: سمت.
صفی‌پور، محمد. (1393). اخلاق رسانه‌ای در برنامه نود. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده صداوسیمای تهران.
عبدلی، بهروز. (1384). مبانی روانی اجتماعی در تربیت‌بدنی و ورزش. تهران: بامداد کتاب.
فاضلی، نعمت‌الله. (1385). بازنمایی فوتبال یا واقعیت؟ نگاهی به رسانه‌ای شدن فوتبال در ایران. مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 2(6).
فرقانی، محمدمهدی. (1382). راه دراز گذار تحول گفتمان توسعه سیاسی در ایران. تهران: فرهنگ و اندیشه.
فرکلاف، نورمن. (1379). تحلیل انتقادی گفتمان (ترجمه فاطمه شایسته‌پیران، شعبان‌علی بهرام‌پور، رضا ذوقدرا مقدم، رامین کریمیان، پیروز ایزدی، محمود نیستانی و محمد‌جواد غلامرضا کاشی). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
قاسمی، حمید؛ نوربخش، مهوش؛ سعدی‌پور، اسماعیل و صدیقی، فاطمه. (1391). ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮای ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ورزﺷﯽ ﻧﻮد. علوم تربیتی و روان‌شناسی، 1(1).
قاسمی، وحید؛ ذوالاکتاف، وحید و نور‌علی‌وند، علی. (1388). جامعه‌شناسی ورزش (وندالیسم و اوباشگری در ورزش فوتبال). تهران: جامعه‌شناسان.
مقدمی، محمدتقی. (1390). نظریه تحلیل گفتمان لاکلا و موفه و نقد آن. معرفت فرهنگی اجتماعی، 2(6).
مک‌دانل، دایان. (1380). مقدمه‌ای بر نظریه‌های گفتمان (ترجمه حسین‌علی نوذری). تهران: فرهنگ گفتمان.
مؤذنی، حمید. (1391). فوتبال و سینما: پاشنه اسفندیار و چشم آشیل مدرنیته. تهران: قطره.
 مهدیزاده، سید‌محمد. (1383). بازنمایی ایران در مطبوعات غرب: تحلیل انتقادی گفتمان «نیویورک تایمز»، «گاردین»، «لوموند»، «دی‌ولت». پایان‌نامه دکترای علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
مهدیزاده، سید‌محمد. (1394). سکولاریزم و خشونت نمادین در گفتمان تلویزیونی: تحلیل گفتمانی برنامه «پرگار» تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی. مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات، 16(31).
ون‌دایک، تئو. (1382). مطالعاتی در تحلیل گفتمان (ترجمه پیروز ایزدی و همکاران). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
Brill, A.A. (1963). Why Man Seeks Sport. North American Review.
Buyukkantarcioglu, N. (1999). Favouritism in Sport Discourse Hacett eppe Universitesi EdebiyatFakultesi Dergisi, 16 (2), 117-130.
Dellema, N. (2005) .Discourse Analysis of a Football Match Report: Karens Linguistic, Issues, http//www.telus.net/linguiticsissues/football
Figueroa, E. (1994). Sociolinguistic Metatheory, Oxford: Pergamon.
Guerstein, G. (2018). Does Football Fans’ Violence Influence Match Attendance? Handel Wewnętrzny 2018, 5 (376), 101-111.
Mehler, A. (2006). Political Discourse in Football Coverage – The Cases of Côte d’Ivoire and Ghana. Giga working Paper, 27.
Nair, B. (2014). Examining of Adolescent's Aggressive Behaviours According to Some Variables Master’s Thesis, Cumhuriyet University, Sivas.
Terry, P. C. & Jackson, J. (1985). The Determinants and Control of Violence in Sport. Journal Quest, 37, Issue 1.
Zorba, E.; Mutlu, T. & Osman, B. (2017). An Evaluation of Turkish POLICE Officer’s View on Violence in Football and Hooliganism, The online. Journal of Recreation and Sport, 6, Issue 4.