نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای پژوهش هنر، عضو هیئت علمی دانشگاه صداوسیما، معاون آموزش و پژوهش سازمان صداوسیما

2 کارشناس ارشد رادیو، دانشگاه صداوسیما

چکیده

 
پژوهش حاضر به دلیل پرداختن به ویژگی‌های نمایشنامه رادیویی و نحوه تنظیم داستان‌های قرآنی دارای اهمیت فراوانی است. این پژوهش با توجه به ضرورت تولید و عرضه آثار نمایشی، بویژه تولیدات رادیویی فاخر دینی بر مبنای قرآن کریم و لزوم آشنایی نویسندگان رادیو با اصول اقتباس از این منبع ارزشمند دینی، تهیه و تألیف شده است. روش پژوهش، اسنادی و ابزار گردآوری اطلاعات، فیش بوده است. این مقاله درصدد پاسخگویی به سؤال‌های زیر می‌باشد: اصول تنظیم در آثار نمایشی رادیو کدام است؟ شیوه‌های تنظیم داستان‌های قرآن برای متون نمایشی رادیو کدامند؟ تفاوت اصول تنظیم متون نمایشی داستان‌های قرآنی و سایر آثار نمایشی چیست؟ نتیجه کلی پژوهش حاضر نشان از شفاهی، ساده و همه فهم بودن قصص قرآن (از جهت محتوا) است. نمایش رادیویی به دلیل درگیر نکردن حواس مخاطب با تصاویر، در انتقال پیام و اثرگذاری و در استیفاء کامل و جامع و مانع مفاهیم معرفتی وحی، قالب مناسب‌تری برای طرح داستان‌های قرآنی است، اولین گام تنظیم قصص قرآن برای متون نمایشی رادیو، مشخص کردن نوع اقتباس است. گام دوم، شناخت ویژگی‌های دراماتیک روایت قصص و کشف رابطه‌ی درونی کنش روایت و اشخاص قصه است. گام سوم، یافتن الگوی مناسبی است که با کمک آن بتوان قصص قرآن را برای نمایش رادیویی، آماده کرد، تا علاوه بر جذابیت و درست بودن روایت، وجه دینی و معنوی نمایش نیز آشکار شود. 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Adaptation of Qur’anic Narratives for Radio Dramas

نویسندگان [English]

  • Ali Asghar Gholamrezayee 1
  • Zeinab Majdi 2

1 ph.D in art research

2 Radio

چکیده [English]

This article aims to address the way in which Qur’anic stories could be adapted and modified for radio dramas. This documentary and library research addresses such issues as, the principles of adaptation and modification for radio dramas, ways of adapting Qur’anic narratives for radio dramas, the differences between Qur’anic dramatic texts and other dramatic works. It also explains dramatic properties of narratives and discovers the stories internal action and the characters. The findings indicate that Qur’anic stories are straightforward, understandable and easy to tell in terms of content. Radio is a medium not engaging the audience’s sense of sight and this makes it a good tool for effective conveyance of the messages of Qur’anic stories. Finally, the article proposes a suitable model with which one could prepare Qur’anic stories for radio dramas.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Influential Work
  • Adaptation for Radio
  • Qur’anic Narratives
آرین، آرمان. (1389). اشوزدانگهه. تهران: موج.
آیت‌الله معرفت، محمدهادی. (1378). علوم قرآنی. قم: مؤسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید.
امام خمینی، روح‌الله. (1369). صحیفه نور. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
بستانی، محمود .(1372). جلوه‌های هنری داستان‌های قرآن (ترجمه محمدحسین جعفرزاده). مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
پروینی، خلیل. (۱۳۷۹). تحلیل عناصر ادبی و هنری داستان‌های قرآن. تهران: فرهنگ گستر.
ذوالفقاری، حسن. (1390). بازتاب قرآن در ضرب‌المثل‌های فارسی. مجله انجمن ایرانی ‌زبان و ادبیات عربی، 3 (5).
شاپوری، سعید. (1384). جلوه‌ دراماتیک قرآن کریم. تهران: سوره مهر.
شاپوری، سعید. (1385). اقتباس دینی از قرآن کریم. کتاب ماه کودک و نوجوان.
علامه طباطبایی، سید محمدحسین. (1367). تفسیر المیزان (ترجمه سید محمدباقر همدانی). تهران: خانه کتاب.
فولادوند، محمدمهدی. (1381). قرآن‌شناسی. تهران: الست فردا.
قرآن کریم. (1384). ترجمه مهدی الهی قمشه‌ای. قم: پاسدار اسلام.
کادن، جان آنتونی. (1380). فرهنگ اصطلاحات ادبی (ترجمه کاظم فیروزمند). تهران: شادگان.
مکارم شیرازی، ناصر. (1305). برگزیده تفسیر نمونه. خلاصه‌کننده: احمد علی‌بابایی، 1344. مرکز اطلاعاتی و مدارک اسلامی.
ملبوبی، محمدتقی. (1378). روش‌شناسی قصه در قرآن. مجله کتاب ماه هنر، (12) 26.
میرصادقی، جمال. (1380). عناصر داستان (ویرایش 4). تهران: سخن.
نظری، علی و رضایی، پروانه. (1392). تحلیل عناصر و جلوه‌های هنری داستان‌های موسی و عبد. بازیابی شده از سایت تبیان.