نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای جامعه‌شناسی، استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

2 کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

این پژوهش با هدف مطالعه و بررسی بازنمایی اقتصاد خانواده، ابتدا، پنج محور برای اقتصاد خانواده ارائه داده و سپس بازنمایی اهم مقوله‌های این محور‌ها را در تله‌فیلم‌های تولیدی شبکه دو سیما که در سال1390 تولید و پخش شده‌اند، تحلیل محتوای کیفی کرده ‌است. در 92درصد از تله‌فیلم‌های مورد بررسی «تلاش برای کسب درآمد»؛ در 31درصد «مشاغل خانگی»؛ در 15درصد «تولید خانگی برخی مایحتاج خانواده‌ها» (به جز غذای روزانه) و در 15درصد «استفاده از کالای ایرانی» بازنمایی شده است. در 23‌درصد از تله‌فیلم‌ها نیز کودکان تنها نقش مصرفی داشته‌اند و اوقات آنها به بازی یا درس خواندن گذشته است. شایان ذکر است «سرمایه‌گذاری اقتصادی خانواده‌ها» در هیچ کدام از تله‌فیلم‌ها بازنمایی نشده است. همچنین مطابق با یافته‌های حاصل از بحث گروهی متمرکز با برنامه‌سازان و برخی کارشناسان سیما، برگزاری نشست‌های تخصصی برای برنامه‌سازان با موضوع اقتصاد خانواده؛ استفاده از مشاوره کارشناسان اقتصاد خانواده در مرحله نگارش و تصویب فیلمنامه‌ها و پرهیز از تبلیغ تجاریِ کالاهای تجملی، غیرضروری یا خارجی در رسانه‌ها پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Representation of Family Economy in IRIB Channel Two’s Telefilms

نویسندگان [English]

  • Baqer Sarookhani, 1
  • Hossein Shahsavari 2

1 full prof. in sociology, Azad Uni.

2 social science research

چکیده [English]

The present research aims to examine the way family economy is represented in Channel Two’s telefilms (made-for-TV movies). First, five main components of family economy are introduced and then the way they are represented in the 1390(Iranian calendar) telefilms is analyzed. The findings show that in 92 percent of the telefilms “attempt to earn money”, in 31 percent “in-house jobs”, in 15 percent “in-house production of certain family needs” (except for daily food) and in 15 percent “use of Iranian goods” are represented. In 23 percent of the examined telefilms children had only a consuming role and they spent their leisure time playing or studying. “Financial investment by family” was not represented in any of the telefilms. Also, based on group discussions with programmers and TV experts, the following were suggested: holding expertise meetings for programmers on the “family economy”; using family economy’s consultants at the stage of writing scripts; and avoiding advertising foreign-made, unnecessary and luxury goods.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Representation
  • Family Economy
  • IRIB
  • Drama
  • Channel Two
اعزازی، شهلا. (1381). خانواده و تلویزیون. تهران: مرندیز.
اعزازی، شهلا. (۱۳۷6). جامعه‌شناسی خانواده با تأکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
بختیاری، صادق. (1384). اقتصاد کلان. اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان.
جعفرزاده، محمدکاظم و تقی‌زاده نائینی، رضا. (1388). اصلاح الگوی مصرف. قم: مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا‌و‌سیما.
خوشنویس، ناهید. (1389). رسانه و سبک زندگی. ماهنامه انجمن روابط عمومی ایران،73.
دالگرن، پیتر. (1380).  تلویزیون و گستره عمومی: جامعه مدنی و رسانه‌های گروهی (ترجمه مهدی شفقتی). تهران: سروش.
رئیسی وانانی، حسین و عیوضی، غلامحسن. (1391). رسانه‌ و نقش خانواده در تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی. قم: مرکز پژوهش‌های اسلامی صداوسیما.
رزاقی، ابراهیم. (1374).الگوی مصرف و تهاجم فرهنگی. تهران: چاپخش.
رضایی بایندر، محمدرضا و احمدی، ثریا .(1391). تلویزیون در کانون خانواده: نگاهی به اثرگذاری مثبت و منفی تلویزیون بر کارکردهای خانواده. فصلنامه رسانه و خانواده، 2.
ساروخانی، باقر.(1383). جامعه‌شناسی ارتباطات. تهران: اطلاعات.
ساعی، منصور. (1389). نقش رسانه‌ها در انتقال ارزش‌ها و پدیده شکاف هنجاری و ارزشی نسل‌ها. تهران: مؤسسه همشهری.
سورین، ورنر و تانکارد، جیمز. (1384). نظریه‌های ارتباطات (ترجمه علیرضا دهقان). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
شریف، مصطفی. (1387). اقتصاد کلان. تهران: اطلاعات.
فرجی دانا، احمد و طائی، حسن. (1379). الگوی تعیین همزمان عرضه نیروی کار و تقاضای کالا در اقتصاد ایران «نظریه جدید اقتصاد خانواده». مجله تحقیقات اقتصادی، 57، صص 96-61.
فرزانه، مسعود. (1390). اقتصاد خانواده. تهران: جهاد دانشگاهی.
فیسک، جان. (1376). فرانوگرایی و تلویزیون (ترجمه حسام‌الدین آشنا). فصلنامه رسانه، 31.
کازنو، ژان.(1384). جامعه‌شناسی وسایل ارتباط‌جمعی (ترجمه باقر ساروخانی و منوچهر محسنی). تهران: اطلاعات.
کوئن، بروس. (1372). مبانی جامعه‌شناسی (ترجمه رضا فاضل و غلامعباس توسلی). تهران: سمت.
هرمزی‌زاده، محمدعلی. (1384). روش تحقیق. تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
Citra, E.D.A. & Dhewanto, W. (2012). Key Success Factors of Islamic Family Business. International Conference on Asia Pacific Business Innovation and Technology Management, Procedia - Social and Behavioral Sciences , Vol. 57, pp. 53-60.
Craig, J. & Ken, M. (2010). Strategically Aligning Family and Business Systems Using the Balanced Scorecard. Journal of Family Business Strategy, Vol. 1, Issue 2, pp. 78-87.
Lopez, A.G. & Cortright, D. (1995). Sanction An Alternative To Military Intervention. The Flacher Foroam, Summer/Fall.
Raijas, A. (2011). Money Management in Blended and Nuclear Families. Journal of Economic Psychology, Vol. 32, Issue 4, August 2011, pp. 556-563.