نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای علوم سیاسی، استادیار دانشگاه صداوسیما

2 کارشناس ارشد علوم ارتباطات، دانشگاه صداوسیما

چکیده

پژوهش حاضر در پی آن است که چارچوب‌سازی‌های رسانه‌ای را در خصوص اعتراضات عمومی در بحرین، در دو سایت خبری فارسی‌‌زبان شبکه‌های العربیه و بی‌بی‌سی مورد مقایسه قرار دهد و ضمن بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌های انواع گفتمان‌ در این دو سایت، به تحلیل گفتمان خبری آنها بپردازد. در این پژوهش از تحلیل گفتمان با استفاده از رویکرد گفتمان‌کاوی ون‌دایک استفاده ‌شده است. جامعه آماری پژوهش را تمامی اخبار مربوط به اعتراضات عمومی بحرین در این دو سایت تشکیل می‌دهد، پس از بررسی جامعه آماری به روش نمونه‌گیری هدفمند، تعداد 14 خبر انتخاب شد و مورد گفتمان‌کاوی قرار گرفت. بر اساس یافته‌ها، اصلی‌ترین چارچوب در دستور کار قرار گرفته بی‌بی‌سی فارسی در خصوص اعتراضات عمومی در بحرین «نادیده گرفتن هویت اسلامی اعتراضات و القای تقابل و افزایش تنش بین قدرت‌های منطقه‌ای بر سر موضوع بحرین» و اصلی‌ترین چارچوب در دستور کار قرار گرفته سایت العربیه «حمایت از دولت بحرین، کم‌رنگ جلوه دادن اعتراضات مخالفان و حمایت از اقدامات عربستان در قبال بحرین» بوده است. همچنین عمده‌ترین گفتمان‌های شکل گرفته در خصوص این اعتراضات، در سایت بی‌بی‌سی فارسی، معطوف به بحران‌سازی، ایران‌هراسی و شیعه‌هراسی و در سایت العربیه، معطوف به ایران‌هراسی، شیعه‌هراسی، حمایت از گفتگو در عین اقتدار و آشوب‌سازی و توطئه‌چینی بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparing Al-Arabiyeh and BBC Persian-Language Websites’ News Discourses A case study of public protests in Bahrain

نویسندگان [English]

  • Saeed Sarabi 1
  • Hadi Behjati Fard 2

1 assistant prof. in political sciences of IRIB Uni.

2 communication sciences

چکیده [English]

The present research aims to compare media framing in Al-Arabiyeh and BBC Persian-Language Websites with regard to public protests in Bahrain; it also seeks to discover the similarities and differences of the websites’ news discourses and hence, carries out a discourse analysis of their news. In this study, VanDyke Framework of discourse analysis is employed. The research population consists of all news related to Bahrain public protests covered in these two websites; 14 pieces of news were selected as samples and then analyzed based on the research framework. According to the findings, the main frame used in Persian-language BBC website is “ignoring Islamic nature of the protests and suggestion of conflict and increased tensions between regional powers over Bahrain issue” and the basic frame for Al-Arabiyeh website was “to support Bahrain government, downplaying the public protests as well as supporting Saudi Arabia’s actions towards Bahrain.” The findings also show that the major shaped discourses around these protests in Persian-language BBC website focused on creating crisis, Iranophobia as well as Shiite-phobia; the major formed discourses for Al-Arabiyeh website focused on Iranophobia, Shiite-phobia as well as supporting dialogue amid chaos, plotting etc.

آقاگل‌زاده، فردوس. (1385). تحلیل گفتمان انتقادی. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
بشیر، حسن. (1389). خبر، تحلیل شبکه‌ای و تحلیل گفتمان. تهران: دانشگاه امام صادق.
شعار غفاری، پرویز. (1373). تبلیغات خبری و منافع ملی. فصلنامه رسانه، ویژه‌نامه آموزشی شماره 1.
فرانکفورت، چاوا و نچمیاس، دیوید. (1381). روش‌های پژوهش در علوم اجتماعی (ترجمه فاضل لاریجانی و رضا فاضل). تهران: سروش.
گل‌بخشی، حسن. (1387). تحلیل گفتمان اخبار بازداشت ملوانان انگلیسی در اروند‌رود در سایت‌های فارسی‌زبان بی‌بی‌سی و رادیو فردا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه صداوسیما.
گودرزی، حسن. (1389). مقایسه گفتمان خبری خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) و سایت بی‌بی‌سی فارسی در مورد اخبار هسته‌ای (با تأکید بر مسئله ساخت تأسیسات هسته‌ای قم «فردو»). پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه صداوسیما.
مولانا، حمید. (1375). رسانه‌ها و انگاره‌سازی (ترجمه غلامرضا تاجیک). فصلنامه رسانه، 7 (2).
مهدی‌زاده سیدمحمد. (1387). رسانه‌ها و بازنمایی. تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه­ها.
مهدی‌زاده، سیدمحمد. (1389). نظریه‌های رسانه. تهران: همشهری.
نیک‌ملکی، محمد. (1384). تحلیل گفتمان اخبار شبکه‌ای العالم و الجزیره با تأکید بر رویدادهای عراق. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه صداوسیما.
ون‌دایک، تئون. ای. (1382). مطالعاتی در تحلیل گفتمان: از دستور متن تا گفتمان­ کاوی انتقادی (ترجمه گروه‌ مترجمان). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه­ها.
Gamson, W. A. & Modigliani, A. (1987). The ChangingCulture of Affirmative Action,in Researchin Political Sociology, Ed. RD Braungart. Greenwich, CT: JAI.
Mccombs, M. & Shaw, D. L. (1993). The Evolution of Agenda-Setting Theory: 25 Years In The Marketplace of Ideas. Journal of Communication, Vol. 43, No. 2.
Scheufel, D. & Tewksbury, D. (2007). Framing, Agenda Setting, and Priming. Journal of Communication, Vol. 57, No.1.
Stubbs, M. (1983). Discourse Analysis: The Sociolinguistic Analysis of Natural Language, Oxford: Basil Blackwell.