نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکترای علوم‌سیاسی، استادیار دانشگاه صداوسیما

چکیده

امروزه به منظور تحکیم و تقویت توسعه سیاسی جامعه ایرانی، آنچه در «سواد رسانه‌ای» مطرح می‌شود، آموزش مهارت‌های لازم برای برقراری ارتباطی متفکرانه و آگاهانه با رسانه‌ها و در عین حال، به وجود آمدن نگاهی دقیق، نقاد و تحلیلی به پیام‌های رسانه‌ای (نوشتاری، دیداری و شنیداری) است. از این رو، در پژوهش حاضر که با بهره‌گیری از رویکرد توصیفی ـ تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای به رشته تحریر در آمده است این پرسش اصلی مطرح می‌شود که سواد رسانه‌ای چگونه می‌تواند در تحکیم و تقویت توسعه سیاسی در جامعه ایرانی مؤثر باشد؟ نتایج به دست آمده با توجه به بررسی ویژگی‌های توسعه سیاسی از یک‌سو و مؤلفه‌‌های سواد رسانه‌ای از سوی دیگر نشان می‌دهد که یکی از لوازم تقویت فرایند توسعه سیاسی در جامعه ایرانی، ارتقای سواد رسانه‌ای شهروندان است تا رسانه‌ها بتوانند کارکردهای مطلوب خود را در این زمینه ادامه دهند و به بالا رفتن آگاهی شهروندان کمک کنند. همچنین ارتقای فهم و سواد رسانه‌ای می‌تواند بر نقش رسانه‌ها تأثیرگذار باشد و تسریع و تقویت توسعه سیاسی را در جامعه ایرانی موجب شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Promotion of Media Literacy and Its Impact on Strengthened Political Development of Iranian Society

نویسنده [English]

  • Ali Darabi

Assistant Prof. in Political Sciences of IRIB Uni.

چکیده [English]

Nowadays, aware, active, and responsible citizens are of the necessities of political development. Media targeted-dealing on one hand; increases knowledge level in all individuals as the media audience that may lead to bidirectional, and participatory interaction with media, and on the other hand enhances Iranian democratic structures along with critical and interactive participation in media sphere among citizens. Therefore, what considered in the “media literacy” for strengthening Iranian political development is to train the necessary skills for a thoughtful communication with media as well as to take a thoughtful, critical, and analytical perspective toward media messages (written, oral and visual). Thus, this analytical-descriptive study, which is a library research, raises this main question that how media literacy effects enhancing political development in Iran. According to perusal characteristics of the political development, on one side; and components of media literacy, on the other side; the results of this study show that outreach media literacy among citizens has regarded as the necessities of promotion of the political development process in Iran, such that the media perform well and citizens’ knowledge level increases. Moreover, this paper also reveals that how improved media literacy may influence media roles and accelerate and enhance political development in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Media Literacy
  • Media Knowledge
  • Political Development
  • Citizen
  • Iranian Society
 
آلموند، گابریل و پاول، بینگهام. (1381). چارچوبی نظری برای بررسی سیاست تطبیقی (ترجمه علیرضا طیب). تهران: مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی.
افتخاری، اصغر. (1381). رسانه‌ها و بی‌ثباتی در جمهوری اسلامی ایران. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
باکینگهام، دیوید. (1389). آموزش رسانه‌ای(ترجمه حسین سرفراز). تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
بایندر، لئونارد. (1380). بحران‌های توسعه سیاسی (ترجمه غلامرضا خواجه سروی). فصلنامه مطالعات راهبردی، 1، صص 116-23.
بصیریان جهرمی، حسین و بصیریان جهرمی، رضا. (1385). درآمدی بر سواد رسانه‎ای و تفکر انتقادی. فصلنامه رسانه، 17 (4).
بیانات مقام معظم رهبری، در جلسه پرسش و پاسخ با جوانان در دومین روز از
دهه فجر، ۱۳/۱۱/۱۳۷۷.
پاتر، دبلیو جیمز. (1391). سواد رسانه‌ای(ترجمه امیر یزدیان، منا نادعلی و پیام آزادی). قم: مرکز پژوهش‌های اسلامی صداوسیما.
دادگران، سید‌محمد. (1385). مبانی ارتباطات جمعی، تهران: فیروزه.
دارابی، علی. (1389). انتخابات ریاست جمهوری دهم؛ شبکه‌های ماهواره‌ای و شبهات انتخاباتی و پاسخ‌های آن. تهران: مؤسسه سبوح قدوس.
دارابی، علی. (1391). درآمدی بر جامعه‌شناسی ارتباطات، فرهنگ و رسانه. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
زارع کهن، نفیسه. (1393). سواد رسانه‌ای لازمه تحقق جامعه مدنی. فصلنامه رسانه، 25 (97)، صص 121-109.
سریع‌القلم، محمود. (1372). عقل و توسعه‌یافتگی. چاپ اول. تهران: سفیر.
سورین، ورنر و تانکارد، جیمز. (1381). نظریه‌های ارتباطات. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
شکرخواه، یونس. (1385). رسانه، سواد رسانه‌ای یک مقاله عقیده‌ای. فصلنامه رسانه، 17.
صالحی امیری، رضا و همکاران. (1387). سواد رسانه‌ای. پژوهش‌نامه، مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، 22.
صدیق بنای، هلن. (1385). زندگی ما در گرو رسانه‌ها. بارزیابی شده از: همشهری آنلاین
http://www.hamshahrionline.ir/details/7392
قاسمی، طهمورث. (۱۳۸۵). سواد رسانه‌ای رویکرد جدید به نظارت. فصلنامه رسانه، 17 (4).
قلی‌زاده، بهنام رضا. (1389). توسعه‌ سیاسی و رسانه‌ها. بازیابی شده از: سایت جامعه مدیریت مدیریار.
قوام، عبدالعلی. (1371). توسعه سیاسی و تحول اداری. تهران: قومس.
مارکوزه، هربرت. (1388). انسان تک‌ساحتی یا جامعه تک‌بعدی(ترجمه محسن مؤیدی). تهران: امیرکبیر.
معین، محمد. (1364). فرهنگ فارسى. ج 1. تهران: امیرکبیر.
مک‌کوئیل، دنیس و ویندال، سون. (1388). مدل‌های ارتباط جمعی (ترجمه گودرز میرانی). تهران: کتابخانه و مرکز اسناد پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
Angell, H. M .(2005). What Music Videos Teach at-risk Adolescent Girls: Making a Case for Media Literacy Curriculum. A Doctoral Dissertation of Philosophy, University of Florida.
Christ, W. & Potter, W.J. (1998). Media Literacy, Media Education and the Academy. Journal of Communication, Vol. 48, No.1, Pp. 5 - 13.
Considine, D. M. (1990). Media Literacy: A Compiling Component of School Reform and Restricting, University of Toronto Press.
Lewis, J. & Jhally, S. (1998). The Struggle over Media Literacy. Journal of Communication,Vol. 48, Pp. 109 – 120.
Piette, J. & Giroux, L. (2001). The Theoretical Foundations of Media Education Programs. In R. Kubey (Ed.), Media literacy in the Information Age: Current Perspectives (Pp. 89-134). New Brunswick, NJ: Transaction.
Ruminski, H. & Hanks, W. (1995). Critical Thinking lacks Definition and Uniform Evaluation Criteria. Journalism and Mass Communication Educator,Vol. 50, No. 3, Pp. 4 – 10.
Semali, L. (2003). Ways with Visual Languages: Making the Case for Critical Media Literacy. The Clearing House, Vol. 76, No. 6, Pp. 271 - 277.
Tyner, K. (1991). The Media Education Elephant. Retrieved January, 24, 2007, from: http://www.medialit.org/reading_room/article429.html.