نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز

چکیده

هدف از مقاله حاضر مطالعه موردی، بررسی رابطه بین سازگاری اجتماعی و نگرش سیاسی ـ اجتماعی نوجوانان با تماشای ماهواره است. نمونه پژوهش، شامل 60 دختر نوجوان (30 دختر از خانواده‌های دارای ماهواره و 30 دختر از خانواده‌های فاقد ماهواره) و 60 پسر نوجوان (30 پسر از خانواده‌های دارای ماهواره و 30 پسر از خانواده‌های فاقد ماهواره) از مناطق4 و 16 شهرداری تهران بوده و برای سنجش متغیرها از پرسشنامه‌های سازگاری اجتماعی کالیفرنیا و نگرش سیاسی ـ اجتماعی استفاده شده است.نتایج تحلیل واریانس دوراهه نشان می‌دهد که میزان سازگاری اجتماعی نوجوانان خانواده‌های دارای ماهواره ضعیف‌تر از نوجوانان خانواده‌های فاقد ماهواره است. همچنین نتایج تحلیل واریانس چند متغیره نشان می‌دهد که در رعایت قالب‌های اجتماعی و روابط درون خانوادگی، بین نوجوانان استفاده‌کننده از ماهواره و نوجوانان فاقد ماهواره تفاوت معناداری وجود دارد؛ به این ترتیب که استفاده از ماهواره در خانواده، با سازگاری اجتماعی دختران و پسران نوجوان و نگرش سیاسی ـ اجتماعی پسران رابطه منفی دارد. 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Relationship between Social Adjustment and Socio-Political Attitude with Satellite TV Viewing: A case Study of Tehran City’s Adolescents

نویسنده [English]

  • Shahnaz Hashemi

assistant prof. in department of communication of Azad Uni

چکیده [English]

The present paper is based on a case study of the relationship between gender, social adjustment and socio-political attitude of adolescents watching satellite TV in Tehran. The samples consists of 60 female adolescents (30 girls from families holding satellite TV and 30 girls from non-satellite TV households) and 60 male adolescents (30 boys from families holding satellite TV and 30 boys from non-satellite TV households) living in Strict 4 and 16 of Tehran City. To assess the variables, the researcher used questionnaire of California social adjustment and socio-political attitude.
Variance analysis shows that the level of social adjustment among satellite-TV holding adolescents is weaker than that of adolescents who watch satellite TV.  Multivariate analysis of variance also indicates that there is a significant difference between satellite-watching adolescents and those without satellite TV in terms of obeying social norms and intra-family relations. In other words, using satellite TV in family has a negative relationship with the boys and girls adjustment as well as boy’s socio-political attitude.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Satellite TV
  • Case Study
  • Social adjustment
  • Socio-Political Attitude
  • adolescents

 

احمدی، احمد. (1364). اصول و روش‌های تربیت در اسلام. اصفهان: جهاد دانشگاهی.
احمدی، پروین؛ خادمی، عزت و فتاحی بیات، صدیقه. (1388). بررسی آثار فناوری ارتباطی جدید (اینترنت، بازی‌های رایانه‌ای و ماهواره) بر تربیت اجتماعی با تأکید بر سازگاری دانش‌آموزان سال دوم دبیرستان‌های تهران. فصلنامه اندیشه‌های نوین تربیتی، 5 (3)، صص 36ـ9. 
افهمی، بنفشه و آقامحمدیان شعرباف، حمیدرضا. (1386). بررسی عوامل مؤثر بر گرایش به ماهواره و تأثیر آن بر باورها و رفتارهای دینی مردم مشهد. فصلنامه مطالعات تربیتی و روان‌شناسی، 2، صص 78ـ73.
باصری، احمد و حاجیانی، ابراهیم. (1389). کارکرد رسانه‌های ماهواره‌ای در تصویرسازی ذهنی مردم. فصلنامه روان‌شناسی نظامی، 1 (4)، صص 91ـ81.
برک، لورا. ای. (1386). روان‌شناسی رشد (ترجمه یحیی سید محمدی). تهران: ارسباران.
توسلی، غلامعباس و فاضلی، رضا. (1381). تأثیر پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی و رفتار والدین بر اثربخشی خشونت تلویزیونی بر رفتار کودکان. مجله جامعه‌شناسی ایران، 4 (3)، صص 147ـ115.
حبیب‌زاده ملکی، اصحاب و قاسمی، محمد. (1388). رابطه بین استفاده از رسانه‌های صوتی ـ تصویری و بزهکاری نوجوانان. فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، 16 (2)، صص 120ـ 95.
خانیکی، هادی. (1376). فرهنگ جمعی و رسانه‌های نو، در کتاب سروش (مجموعه مقالات 2). تهران: سروش.
خبرگزاری ایرنا. (1389). بررسی اهداف پنهان و آشکار شبکه فارسی وان. گزارش نشست مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، دوشنبه 3 خرداد.
خدایاری فرد، محمد؛ رحیمی‌نژاد، عباس و عابدینی، یاسمن. (1386). بررسی عوامل مؤثر بر سازگاری اجتماعی دانشجویان شاهد و غیرشاهد. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 26 (3)، صص 42ـ26.
خدایاری‌فرد، محمد؛ نصفت، مرتضی؛ غباری بناب، باقر؛ شکوهی یکتا، محسن و به‌پژوه، احمد. (1381). عوامل مرتبط با سازگاری اجتماعی فرزندان جانباز و غیرجانباز شهر تهران. طرح پژوهشی زیر نظر بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی و دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.
دانش، پروانه. (1388). الگوی مصرف شبکه های ماهواره.پیک نور، 7 (3)، صص 11ـ3.
ساروخانی، باقر. (1375). عوامل جامعه‌شناختی مؤثر در بازتعریف هویت اجتماعی زنان. فصلنامه پژوهش زنان، 2 (1)، صص 92ـ71.
سلطانی‌فر، محمد؛ ملکیان، نازنین. (1389). تحلیل برنامه‌های شبکه ماهواره‌ای ام بی ‌سی فارسی به منظور دستیابی به فرهنگ و تکنیک‌های ارتباطی به کار گرفته شده در انتقال پیام. فصلنامه پژوهش اجتماعی، 3 (9)، صص 87ـ 69.
سورین، ورنر و تانکارد، جیمز. (1382). نظریه‌های ارتباطات (ترجمه علیرضا دهقان). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
شامبیاتی، هوشنگ. (1379). بزهکاری اطفال و نوجوانان. تهران: ژوبین.
عابدینی، یاسمین. (1381). بررسی رابطه مهارت‌های حل مسائل اجتماعی با پذیرش همسالان دانش‌آموزان دختر پایه‌های دوم و پنجم ابتدایی شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی. تهران: دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی.
عالیخانی، سیامک و همکاران. (1386). بررسی همبستگی بین تماشای تلویزیون و ویدئو با رفتارهای خشونت‌آمیز در دانش‌آموزان پسر دوره راهنمایی و متوسطه شهرستان پاکدشت در سال 1384. مجله علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، 17 (1)، صص 49ـ45.
عریضی، فروغ‌السادات؛ وحیدا، فریدون و دانش، پروانه. (1385). ماهواره و هویت جنسیتی دختران جوان. مجله جامعه شناسی ایران، 7 (2)، صص 100ـ76.
قلی‌زاده، آذر؛ اسماعیلی، رضا و میربک، پری. (1386). آسیب‌شناسی فرهنگی زنان (با تأکید بر تولیدات فرهنگی شبکه‌های مختلف تلویزیون ایران) از دیدگاه دانشجویان زن دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان سال تحصیلی 86 ـ 1385. مجله دانش و پژوهش در علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان، 16، صص 40ـ 19.
کارلسون، اولا و فی لیتزن، سیسیلیافن. (1380). کودکان و خشونت در رسانه‌های جمعی (ترجمه مهدی شفقتی). تهران: مرکز تحقیقات صداوسیما.
کاوند، رضا. (1387). مطالعه کیفی نحوه دریافت شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشکده علوم اجتماعی.
محمدپور، احمد؛ نقدی، اسدالله و نادرنژاد، بهزاد. (1389). تأثیر ماهواره بر هویت فرهنگی در کردستان ایران؛ بررسی موردی دانشجویان کرد دانشگاه‌های سنندج. دو فصلنامه تخصصی پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، 4، صص 156ـ 131.
مک کوئیل، دنیس. (1384). درآمدی بر نظریه ارتباطات جمعی (ترجمه پرویز اجلالی). تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
هنسون، ج و نارولا، ا. (1384). تکنولوژی​های جدید ارتباطی در کشورهای توسعه (ترجمه داوود حیدری). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
Anderson, C.A. Buchman, B.J. (2001). Effects of Violent Video Games on Aggressive Behaviors, Aggression Cognition. PsycholSci, Vol. 12, pp. 353-359.
Donnerstein, E.; Slaby, R.G. & Erron, L.D. (1994). The Mass Media and Youth Aggression. In: Eron L.D, Gentry J.H, Schegl P, (Eds.). Reason to Hope: A Psychosocial Perspective on Violence and Youth. WashingtonDC: American Psychological Association, ‌pp. 219-250.
Iwata, J.N.; Noboru, K.; Higuchi, M. & Hiana, R.J. (2000). Response of Japanese and American Students to the Anxiety and Social Skills Question Air. Journal of Personality Assessment,Vol. 74, No. 1, pp. 48-62.
Santrock, J. (2000). Psychology. Boston: McGrow-Hill.
Slomowski, C. & Dunn, J. (1996). Young Childrens Understanding of Other Peoples Feeling and Beliefs. Child Development,Vol. 62, pp. 1325-1336.