نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه صداوسیما و رییس پژوهشکده ارتباطات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

چکیده

در پژوهش حاضر که با هدف مطالعه و شناخت اصول و مبانی کنش جمعی کاربری موسیقی در رادیو صورت گرفته است، با اشاره به پیچیدگی درک ماهیت موسیقی، از این مقوله به عنوان یک پدیده اجتماعی یاد شده است چنان که تغییر و تحولات اجتماعی تأثیر‌ اجتناب‌ناپذیری بر موسیقی به جا می‌گذارد.در ادامه، پس از ارائه تعریفی از کنش جمعی کاربری موسیقی، مبنی بر اینکه تنها با تغییر یک عنصر نمی‌توان تغییر پایداری در نوع موسیقی ایجاد کرد، تأکید شده است که تهیه‌کنندگان رادیویی که کنشگران اصلی فعالیت‌های موسیقیایی در رادیو هستند، با پژوهش و افزایش اطلاعات خود در زمینه‌های گوناگونی چون فلسفه موسیقی سنتی و غربی، تولیدکنندگان اصلی موسیقی سنتی و غربی، درک بیش از پیش در خصوص چگونگی استفاده از انواع موسیقی در قالب چهار کارویژه اصلی موسیقی در رادیو و در نظر گرفتن محدودیت‌های شرعی در زمینه استفاده از موسیقی در رسانه جمعی رادیو، ‌ضمن احترام به مخاطبان خود (شنوندگان برنامه‌های رادیویی)، سلیقه موسیقایی خود و آنان را ارتقا بخشند.بحث حرمت و حلیت موسیقی، از دیگر مباحث این مقاله است که با تفکیک قائل شدن بین «موسیقی» و «غنا»، یکی از عمده‌ترین ملاک‌های تشخیص حرمت یا حلیت را لهو بودن یا نبودن موسیقی یا غنا می‌شمرد و مراد از لهو بودن را غافل شدن از یاد خدا ذکر می‌کند.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Collective Action in Applying Music in Radio

نویسنده [English]

  • Hasan Khojasteh

teacher in strategic management of IRIB faculty

چکیده [English]

The present study aims to examine the principles of collective action in using music in radio. Given the complexity of the nature of music, the article introduces music application as a social phenomenon which is unavoidably under the influence of social developments.
The article further defines collective action for using music, saying that by only changing a single element, one cannot create a stable change in any types of music. It also urges radio programmers who are the main actors of music activities in radio, to raise the quality of their own musical taste and their audience through research and increasing their information on various fields such as the philosophy of traditional and Western music, main producers of traditional and Western music, increasing understanding of how to use different kinds of music in terms of the four main functions of music in radio and observing religious limits on using music in radio as a mass media.
The article also addresses the lawfulness of music in terms of Islamic Sharia. It differentiates between "music" and "useless songs" and introduces "usefulness" as one of the main criterion for differentiating between original music and useless songs. By "usefulness", the writer means remembering God while assessing a piece of music.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Producers
  • Radio
  • song
  • Useless Collective Action
  • audience
  • music

 

آدورنو، تئودور. (1387). کارنامه رادیو از نظر آدرنو (ترجمه محمد‌رضا فرزاد). منتشر نشده، دفتر پژوهش‌های رادیو.
استور، آنتونی. (1383). موسیقی و ذهن (ترجمه غلام‌حسین معتمدی). تهران: مرکز.
اسماعیل‌نژاد، معصومه. (1387). تهیه‌کنندگی در رادیو. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشکده صداوسیما.
حسینی، سید حسن. (1388). زیبایی‌شناسی و فلسفه رسانه. تهران: مهرنیوشا با همکاری انتشارات دانشکده صداوسیما.
حسینیان، روح‌الله. (1374). غنا و موسیقی در فقه اسلامی. تهران: سروش.
خجسته، حسن. (1386‌ـ الف). تأثیر رادیو بر فلسفه موسیقی، در جامعه‌شناسی رادیو و رسانه. تهران: دفتر پژوهش‌های رادیو.
خجسته، حسن. (1386‌ـ ب). اصول تعیین محتوای رسانه‌های محلی، در جامعه‌شناسی رادیو و رسانه. تهران: دفتر پژوهش‌های رادیو.
دانسی، مارسل. (1387).نشانه‌شناسی (ترجمه گودرز میرانی و بهزاد دوران). تهران: چاپار (آیینه‌‌نما).
علیخواه، فردین و خانی ملکوه، محمد. (1375). جوانان و مصرف موسیقی. فصلنامه پژوهش و سنجش، 13 (45 و 46).
کاوه، گیتی. (1386). به کارگیری موسیقی فاصله در برنامه رادیویی. مجله رادیو،35، اردیبهشت.
گی روشه، (1370). کنش اجتماعی (ترجمه هما زنجانی‌زاده). چاپ دوم، مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی.
ماسالی، کیاوش (گردآورنده). (1385). هنر و موسیقی در فلسفه شوپنهاور، بازیابی از
 http:/www./philosophers.atspace.com
مجلسی، محمدباقر. (1387). بحارالانوار (ترجمه علی دوانی). ج 10، ص 299. قم: دارالکتب الاسلامیه