نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکترای جامعه‌شناسی، استادیار و عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش، ارزیابی رابطه بین شبکه­‌های اجتماعی مجازی و روابط زناشویی با تأکید بر جنسیت است. روش پژوهش، پیمایش و حجم نمونه برابر با 340 نفر از افراد متأهل شهر تهران است. نمونه­‌گیری به روش خوشه‌­ای چندمرحله­‌ای انجام گرفته و نمونه­‌های هر خوشه به‌صورت تصادفی سیستماتیک انتخاب شده‌اند. یافته‌­ها نشان می‌دهد که میانگین نگرش مردان در متغیرهای رضایت از روابط جنسی، صمیمیت بین زوجین و حل تعارض بین زوجین بیشتر از زنان است؛ اختلاف میانگین مشاهده شده بین زنان و مردان در متغیرهای رضایت از روابط جنسی و صمیمیت بین زوجین معنادار است ولی در حل تعارض بین زوجین معنادار نیست. یافته‌­ها همچنین حاکی از آن است که شبکه­‌های اجتماعی مجازی با رضایت از روابط جنسی، صمیمیت بین زوجین و حل تعارض بین زوجین زنان رابطه مثبت و معنادار دارد ولی با رضایت از روابط جنسی، صمیمیت بین زوجین و حل تعارض بین زوجین مردان رابطه معنادار ندارد. مدت استفاده از شبکه­‌های اجتماعی مجازی 1/10 درصد رضایت از روابط جنسی زنان و ابعاد مدت استفاده و حضور با هویت واقعی در شبکه‌­های اجتماعی مجازی 9/11 درصد از صمیمیت بین زوجین و 2/16 درصد از حل تعارض بین زوجین زنان را تبیین کرده است. بر اساس نتایج پژوهش، مدت عضویت در شبکه‌­های اجتماعی و حضور با هویت واقعی در این شبکه‌­ها با کیفیت روابط زناشویی زنان رابطه مثبت داشته و عملکرد آنان را بهبود بخشیده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Impact of Virtual Social Networks on Marital Relationships With an Emphasis on Gender (Case: Married People in Tehran)

نویسنده [English]

  • Hossein Heydari

Assistant Prof. In Sociology, Academic Center for Education, Culture and Research (Acecr). Tehran.Iran

چکیده [English]

The purpose of this study is to examine the relationship between virtual social networks and marital relationships with an emphasis on gender. The research method was survey and the sample size was 340 married people in Tehran. The Samples were selected by multi-stage cluster method using systematic random for each cluster. Findings showed that the average attitude of men in the variables of sexual satisfaction, intimacy between couples and conflict resolution between couples is higher than women. The mean difference observed between men and women only in the variables of sexual satisfaction and intimacy between couples is significant but not significant. Findings also showed that there is a positive and significant relationship between women's use of virtual social networks and sexual satisfaction, intimacy between couples and conflict resolution. But there is no significant relationship between men's use of virtual social networks and sexual satisfaction, intimacy between couples and conflict resolution. The amount of women using time of virtual social networks explains 10.1% of women's sexual satisfaction, and Dimensions of use and presence with real identity in virtual social networks explain 11.9% of intimacy between couples and 16.2% of conflict resolution between couples. According to the research results, the duration of women's membership in social networks and presence with real identity has a positive relationship with the quality of marital relations and improves their performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Virtual Social Networks
  • Sexual Satisfaction
  • Intimacy
  • Conflict Resolution
  • Gender
آقایی، عاطفه و محمدتقی کرمی‌­قهی. (1398). روابط زناشویی از منظر زنان متأهل طبقه متوسط شهر تهران در سال 1397-1396. علوم اجتماعی (علامه طباطبایی)، 26 (84)، 125-97.
باومن، زیگموند. (1384). عشق سیال (ترجمه عرفان ثابتی). تهران: ققنوس.
جلایی‌­پور، حمیدرضا و محمد، گرامیان­‌نیک. (1390). نگاهی به مدرنیته در ایران از دریچه روابط شخصی؛ ارزیابی مفهوم رابطه ناب گیدنز. علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، 8 (17)، 52-18.
جهانی‌دولت‌آباد، اسماعیل. (1397). بررسی میزان انطباق واقعیتِ روابط زناشویی در ایران با مفهوم رابطه ناب گیدنز؛ مورد مطالعه شهر تهران. مطالعات زن و خانواده، 6 (12)،
 25-58.
چلبی، مسعود. (1375). جامعه­‌شناسی نظم، تشریح و تحلیل نظری نظم اجتماعی. تهران: نی.
حاج محمدی، فرشته و سمیرا حاج محمدی. (1396). تأثیرات اخلاقی استفاده از فضای مجازی بر پیوند زناشویی و روابط فرزندان در خانواده. اخلاق، 28 (50)، 37-11.
رحیمی، محمد و عالیه، شکربیگی و باقر، ساروخانی و زهرا، حضرتی صومعه. (1395). بررسی جامعه‌شناختی رابطه شبکه­‌های اجتماعی مجازی و تغییرات جاری در روابط زناشویی زوجین منطقه یک شهر تهران. مطالعات علوم اجتماعی ایران، 13 (51)، 81-1.
شکربیگی، عالیه. (1396). بررسی جامعه‌شناختی رابطه مصرف شبکه‌های اجتماعی مجازی و ظهور تحولات در روابط زناشویی زوجین منطقه 1 شهر تهران. جامعه‌­شناسی ایران، 18 (2)، 127-95.
شکوری، علی و تقی، آزاد ارمکی .(1381). مدرنیته و خانواده تهرانی. نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، 2 (30 و31).
کاستلز، مانوئل. (1385). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ (ترجمه احد علیقلیان، افشین خاکباز و حسن چاوشیان). ویراسته علی پایا. تهران: طرح نو.
کوثری، مسعود. (1386). جهان فرهنگی کاربران ایرانی. گزارش پژوهشی. پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات. (منتشر نشده).
کیانی، مسعود و حمید، رحیمی و آزاده، مللی. (1397). تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر روی روابط زوجین: نقش حسادت و نظارت زناشویی. اخلاق. 8 (52)، 122-97.
گیدنز، آنتونی. (1386). راه سوم، بازتولید سوسیال دموکراسی (ترجمه منوچهر صبوری). تهران: شیرازه.
گیدنز، آنتونی. (1387). تجدد و تشخص (ترجمه ناصر موفقیان). تهران: نی.
گیدنز، آنتونی. (1392). پیامدهای مدرنیته (ترجمه محسن ثلاثی). تهران: مرکز.
مک­کارتی، جین ریبنز و روزالیند، ادواردز. (1390). مفاهیم کلیدی در مطالعات خانواده (ترجمه محمدمهدی لبیبی). تهران: علم.
مهدی­زاده، شراره و زینب، عنبرین. (1388). بررسی رابطه میزان و نحوه استفاده از اینترنت و هویت فرهنگی جوانان. مطالعات فرهنگی و ارتباطات. 5 (17)، 28-1.
موسوی، سید‌اسماعیل و شکوه، نوابی‌نژاد، و محمدکاظم، عاطف وحید. (1386). تأثیر روابط قبل از ازدواج بر تعارضات زناشویی در دانشجویان متأهل دانشگاه‌های دولتی شهر تهران. تازه­‌ها و پژوهش‌­های مشاوره، 22، 40-27.
یزدخواستی، بهجت و صمد، عدلی‌پور و الهام، کیخائی. (1392). حوزه عمومی و گفتگو در فضای مجازی شبکه‌های اجتماعی. مطالعات فرهنگ ارتباطات، 4(21)، 101-81.
Abbasi, I. S. & Alghamdi, N. G. (2018). The Pursuit of Romantic Alternatives online: Social Media Friends as Potential Alternatives. Journal of Sex & Marital Therapy, 44(1), 16-28.
Boyd, D. M. & Ellison, N. B. (2007). Social Network Sites: Definition, History, and Scholarship. Journal of ComputerMediated Communication, 13(1), 210-230.
Giddens, A. (1992). The Transformation of Intimacy: Sexuality, Love, and Eroticism in Modern Societies. Polity Press.
Giddens, A. (2003). Globalization and Family Vision. Translation: Mohammadreza Jalaeipour, Magazine of Aftab Political, Economic and Social.
Giddens, A. (2013). The Transformation of Intimacy: Sexuality, Love and Eroticism in Modern Societies. John Wiley & Sons.
Hand, M. M.; Thomas, D.; Buboltz, W. C.; Deemer, E. D. & Buyanjargal, M. (2013). Facebook and Romantic Relationships: Intimacy and Couple Satisfaction Associated With online Social Network Use. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 16(1), 8-13.
Katz, J. E. & Rice, R. E. (2002). Social Consequences of Internet Use: Access, Involvement, And Interaction. MIT Press.
Miller, H. (1995). The Presentation of Self In The Electronic Life, Nottingham: Trent University.
Moscaritolo, A. (2012). Facebook Cited in Third Of UK Divorces. PC Magazine, 1.
Rau, P. L. P.; Gao, Q. & Ding, Y. (2008). Relationship Between the Level of Intimacy and Lurking in Online Social Network Services. Computers In Human Behavior, 24(6), 2757-2770.
Roseneil, S. & Budgeon, S. (2004). Cultures of Intimacy and Care Beyond ‘The Family’: Personal Life and Social Change in the Early 21st Century. Current Sociology, 52(2), 135-159.
Sanford, K. (2006). Communication During Marital Conflict: When Couples Alter Their Appraisal, They Change Their Behavior. Journal of Family Psychology, 20(2), 256.
Turkle, S. (2011). Life on The Screen. Simon and Schuster.
Valenzuela, S.; Halpern, D. & Katz, J. E. (2014). Social Network Sites, Marriage Well-Being And Divorce: Survey and State-Level Evidence From The United States. Computers in Human Behavior, 36, 94-101.
Villegas, A. (2013). The Influence of Technology on Family Dynamics. Proceedings of the New York State Communication Association, 2012(1), 10.