نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکترای جامعه‌شناسی، گروه علوم اجتماعی و ارتباطات، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، مطالعه رابطه بین مصرف رسانه‌ای و سواد رسانه‌ای با جامعه‌پذیری سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد تبریز بوده است. برای این منظور، از روش پیمایشی استفاده شده است و ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه‌های سواد رسانه‌ای، مصرف رسانه‌ای و جامعه‌پذیری سیاسی دانشجویان بوده است. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز؛ شامل 27000 دانشجو تشکیل می­‌دهند که در سال تحصیلی 97-96 در رشته‌ها و مقاطع تحصیلی مختلف این دانشگاه مشغول به تحصیل بوده­‌اند. نمونه آماری، شامل 400 دانشجوی این دانشگاه متناسب با جنسیت، مقطع و رشته تحصیلی بوده و پرسشنامه پژوهش روی این نمونه آماری اجرا شده است. بر اساس نتایج پژوهش، بین میزان مصرف رسانه‌ای، سواد رسانه‌ای و ابعاد سه‌گانه آن؛ یعنی میزان آگاهی یا رژیم رسانه‌ای، میزان تحلیل پیام‌های رسانه‌ای و میزان برخورداری از دیدگاه انتقادی، با میزان جامعه‌پذیری سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز رابطه معنا‌دار وجود دارد. دانشجویان مرد از مصرف رسانه‌ای، سواد رسانه‌ای و همچنین جامعه‌پذیری سیاسی بالاتری نسبت به دانشجویان زن برخوردار بوده‌­اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Relationship between Media Consumption with Political Socialization of Students of Islamic Azad University of Tabriz Branch

نویسنده [English]

  • Davoud Ibrahimpour

Assistant Prof. in Sociology, Islamic Azad University of Tabriz

چکیده [English]

The purpose of the article is to study of the relationship between media consumption and media literacy with political socialization of students of Islamic Azad University of Tabriz. The research was conducted by survey method and data was collected by media literacy, media consumption and students' political socialization questionnaires. The statistical population consisted of 27000 students of Islamic Azad University of Tabriz, who were studying in different fields and degree in the academic year of 2017-2018. The sample consisted of 400 students stratified on gender, degree and field of study. According to the results, there is a significant relationship between media consumption, media literacy and its three dimensions (media awareness or diet, media content analysis and critical thinking) with the political socialization of students of Islamic Azad University of Tabriz. Media consumption, media literacy, and political socialization among the male students were more than the female students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political Socialization
  • Media Consumption
  • Media Literacy
  • Media Diet
اخترشهر، علی. (1386). مؤلفه‌های جامعه‌پذیری سیاسی در حکومت دینی. تهران: پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی.
اسکندری، علی. (1392). مطالعه تطبیقی عوامل مؤثر بر جامعه‌پذیری سیاسی (مطالعه موردی: دانشجویان رشته‌های انسانی دانشگاه آزاد اسلامی‌و دولتی شیراز). پایان‌نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه شیراز.
باکینگهام، دیوید. (1389). آموزش رسانه‌ای: یادگیری، سواد رسانه‌ای و فرهنگ معاصر (ترجمه حسین سرفراز). تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
ببران، صدیقه. (1382). سواد ‌رسانه‌ای در برخورد با خشونت ‌رسانه‌ای. روزنامه ایران، 2609.
براون، جیمز. (1385). رویکردهای سواد رسانه‌ای (ترجمه پیروز ایزدی). رسانه، 17 (4).
بیرو، آلن. (1366). فرهنگ علوم اجتماعی (ترجمه باقر ساروخانی). تهران: کیهان.
بیگدلی، زاهد و نصیری، ماریا. (1392). تحلیل وضعیت سواد رسانه‌ای دانشجویان کارشناسی ارشد مجموعه رشته‌های علوم انسانی شهر اهواز بر اساس رویکرد نظری تامن. روان‌شناسی اجتماعی، 8 (29).
پاتر، جیمز. (1385). تعریف سواد رسانه‌ای (ترجمه لیدا کاوسی). رسانه، 68.
توسلی، غلامعباس. (1369). نظریه‌های جامعه شناسی. تهران: سمت.
دکاندار، محمد؛ علمی، محمود و صباغ، صمد. (1391). بررسی رابطه بین مصرف رسانه‌ای و الگوگزینی فرهنگی- اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی ‌شهرستان بوکان. پایان‌نامه کارشناسی ‌ارشد جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد تبریز.
راش، مایکل. (1377). جامعه و سیاست: مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی سیاسی (ترجمه منوچهر صبوری). تهران: سمت.
رضایی بایندر، محمدرضا و احمدی، ثریا. (1392). تلویزیون در کانون خانواده: نگاهی به اثرگذاری مثبت و منفی تلویزیون بر کارکردهای خانواده. رسانه و خانواده، 2.
سلطانی‌فر، محمد. (1387) تحلیل سواد رسانه‌ای دانش‌آموزان سال سوم دبیرستان شهر تهران 1386-1385 در مقایسه با مربیان و والدین آنها. نوآوری آموزشی، 7 (27).
شکرخواه، یونس. (1388). مفاهیم: سواد رسانه‌ای چیست؟. روزنامه همشهری آنلاین، 24 خرداد.
صالحی امیری، سیدرضا و رجبی، سیدمسعود. (1387). ضرورت سواد رسانه‌ای. پژوهشنامه پژوهشکده پژوهش‌های استراتژیک، گروه پژوهش‌های اجتماعی و فرهنگی، تهران: مجمع تشخیص مصلحت نظام.
عباسی قادی، مجتبی و سیدآخوندی، زینب. (1391). سواد رسانه‌ای مخاطبان رسانه‌های نوشتاری در شهر تهران. مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات، 13 (20).
فتحی آشتیانی. (1388). مقدمه‌ای بر روان‌شناسی سیاسی. تهران:بعثت.
قاسمی، طهمورث. (1385). سواد رسانه‌ای رویکردی جدید به نظارت. مطالعات و پژوهش‌های وسایل ارتباط جمعی، 17(4).
قوام، ‌عبدالعلی. (1369).‌ درآمدی بر جامعه‌پذیری سیاسی. نامه علوم اجتماعی دانشگاه تهران، 2.
کوثری، مسعود. (1383). سواد رسانه‌ای و زندگی در عرصه عمومی نوین. نامه پژوهش، 9.
مقدسی، اکبر. (1391). بررسی تطبیقی نقش رسانه ملی در جامعه‌پذیری سیاسی جامعه شهری و روستایی ایران در دهه 1380 (مورد مطالعه مردم بالای 15 سال شهر ساری و روستای پوروا). پایان‌نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی و روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد تهران مرکزی.
مطهری، مرتضی. (1374). تعلیم و تربیت در اسلام. چاپ 26. تهران: صدرا.
موسوی انزهابی، سیده‌مهدیه، رحمان‌زاده، سیدعلی و کاووسی، اسماعیل. (1391). بررسی تأثیر میزان سواد رسانه‌ای دبیران آموزش‌و‌پرورش بر توسعه مدل تفکر انعکاسی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی.
نامی، داود. (1382). جامعه‌پذیری‌ سیاسی‌ چیست؟. روزنامه اعتماد، 14 خرداد.
نصیری، بهاره. (1386). میزان بررسی نظرات متخصصان علمارتباطات پیرامون سواد رسانه‌ای در جامعه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.
Angell, H. M. (2005). What Music Videos Teach At-Risk Adolescent Girls: Making a Case for Media Literacy Curriculum. A Doctoral Dissertation of Philosophy. University Of Florida.
Hobba, R. & Frost, R. (2003). Measured Multi-Modal Comprehension & Analysis of Treatment & Control Groups of Grade 11 Concord High School. Education Media International.
Korach, B. & Rosenstied, T. (2002). The elements of Journalism: What
News People Should know & the Public Shoud Expect, Newyork.
Piette, J. & Giroux, L. (2001). The Theoretical Foundations of Media Education Programs. In R. Kubey (Ed.), Media Literacy in The Information Age: Current Perspectives (89-134). New Brunswick, NJ: Transaction.
Thoman, E. (1995). 3 Stages of Media Literacy, Founder and President, Center for Media Literacy, Los Angeles, CA, U.S.A.
Wehmeyer, J. (2000). Critical Media Studies and the North American. Media Literacy Movement. Cinema Journal, 39(4), 94-101.