نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت رسانه، گروه مدیریت رسانه و ارتباطات کسب‌و‎کار، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 استاد گروه مدیریت بازریابی و استراتژی کسب‎ و‎کار، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشیار گروه رادیو، دانشکده تولید رادیووتلویزیون، دانشگاه صداوسیما، تهران، ایران

4 استاد گروه مدیریت رسانه و ارتباطات کسب ‎و‎کار، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

رسانه‌ها پدیده‌هایی چندکارکردی هستند که همزمان و هم‌اندازه با تلاش برای سودآوری از طریق جذب مشتری باید بر هدایت مخاطب از راه نفوذ و اثرگذاری فکری و فرهنگی نیز متمرکز شوند. دیدگاه‌های تک‌جانبه به رسانه‌ها، ‌نبود امکان تفاهم نظری، معطل‌ ماندن بخش بزرگی از ظرفیت درک نظری و ارتقای عملی رسانه‌ها را در تحقق دوگانه یاد شده در پی داشته است. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با ارائه مدل مفهومی مرجعیت رسانه‌ای به‌صورت ویژه برای سازمان صداوسیما، رویکرد نوینی در این حوزه ارائه شود. طراحی مدل مفهومی، با روش نظریه زمینه‌ای و رویکرد نظام‌مند اشتراوس و کوربین انجام گرفته و مدل نهایی در شش عرصه کلی تبیین شده است. طبق یافته‌های این پژوهش، مرجعیت رسانه‌ای بر اثر عدالت، استقلال و پیشتازی رسانه ایجاد می‌شود، در بستر صلاحیت‌های سازمانی همچون بلوغ سازمانی، فرهنگ تعالی‌خواه و مدیریت صحیح استعدادها به شکوفایی می‌رسد، از طریق راهبردهایی همچون تمرکز بر قلمرو عملکرد راهبردی، اتحاد و توسعه بازار و چرخش پارادایم‌های رقابتی عینیت می‌یابد و در نهایت، به شهرت رسانه‌ای مثبت در میان ذی‌نفعان مختلف می‌انجامد. رسانه مرجع به دلیل کیفیت و کمیت مناسب در پاسخگویی به میل و نیاز مخاطبان و همچنین ظرفیت ارتباطی بالا با بدنه اجتماعی، از امکان اثرگذاری بسیاری در عرصه تحقق مصالح عمومی جامعه برخورداراست.

تازه های تحقیق

نوآوری و محدودیت پژوهش

این پژوهش با بحث و بررسی پژوهشی بر سر یک مفهوم ناشناخته اما با اهمیت همچون مرجعیت رسانه‌ای، به ایجاد مسیر نظری جدیدی برای گسترش مطالعات مدیریت رسانه با رویکرد بومی کمک کرده و از این طریق، ظرفیت پاسخگویی به نیازمندی‌های پژوهشی صنعت رسانه‌ به‌ویژه سازمان صداوسیما را فراهم کرده است؛ همچنین، باب جدیدی برای تفکر راهبردی مدیران در محیط صنایع رسانه‌ای گشوده است که می‌تواند توانایی برقراری ارتباطات مفید و مؤثر با مخاطبان و دستیابی به موقعیت برتر رقابتی در سپهر رسانه‌ای را به ‎همراه داشته باشد.

مفهوم اصلی مورد نظر این پژوهش تاکنون در ادبیات نظری مدیریت رسانه به‎ صورت مستقیم مورد بحث و بررسی قرار نگرفته است. ادبیات پیشین به‎ نسبت فقیر این پژوهش یکی از محدودیت‌های پیش‎روی آن بود. سعی ‌شد که این مسئله با مطالعات گسترده و تسلط بر مبانی نظری حوزه‌های موضوعی نزدیک و مشابه با مفهوم این مطالعه پوشش داده شود. یکپارچه‌سازی دیدگاه‌ها و دغدغه‌های افراد با رویکردهای مختلف به رسانه‌ها در طول مراحل مختلف پژوهش نیز یکی دیگر از محدودیت‌های پیش‎رو بود که از طریق تکرار فرایندهای رفت و برگشتی بین گردآوری و تحلیل داده‌ها و همچنین گردآوری داده‌ها به‏ صورت چرخشی از بین رویکردهای مختلف تا حدودی حل‎ و‎فصل شد. از سوی دیگر، باید به این نکته نیز توجه داشت که تغییر و تحول در عرصه‌ رسانه‌ها به قدری فزاینده است که احتمال وقوع هرگونه تغییر یا اثرگذاری عمده بر نتایج تحلیل‌های راهبردی، حتی در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت وجود دارد. پژوهش حاضر نیز از این قاعده مستثنا نبود و سعی شد با حفظ آگاهی‌های میدانی و بررسی چشم‌اندازهای پیش‎رو، نتایج پژوهش متناسب و منطبق با شرایط موجود به‎ روزرسانی و ارائه شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Designing a Conceptual Model of Media Authority for the Broadcasting Organization

نویسندگان [English]

  • Hojat Salim 1
  • Seyed Reza Seyedjavadin 2
  • Hassan Khojaste B. 3
  • Seyed Mehdi Sharifi 4

1 Ph.D. Student of Media Management, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran

2 Full Prof. Marketing Management and Business Strategy Department, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran

3 Full Prof. Radio Department, Radio and Television Production Faculty, IRIB University, Tehran, Iran

4 Associate Prof. Department of Media Management and Business Communication, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

The media are multi-functional that, at the same time as trying to make a profit through attracting customers, they should also focus on guiding the audience through intellectual and cultural influence. One-sided views of the media and the lack of theoretical understanding have caused a large part of the capacity of theoretical understanding and practical promotion of the media to be delayed in realizing these two. The research attempted to provide a new approach in this field by presenting a conceptual model of media authority specifically for the broadcasting organization. The design of the conceptual model was done with the method of grounded theory and the systematic approach of Strauss and Corbin, and the final model was explained in six general areas. According to the findings of this research, media authority is created as a result of justice, independence and media leadership, it flourishes in the context of organizational competencies such as organizational maturity, excellence culture and proper talent management, through strategies such as focusing on the field of strategic performance, unity and market development. And the rotation of competing paradigms is objectified and ultimately leads to positive media reputation among various stakeholders. Reference media can be very effective in realizing the public interests of the society due to the quality and quantity in responding to the needs and wants of the audience as well as the high communication capacity with the social body.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Media Authority
  • Reference Media
  • IRIB
  • Media Effects
  • Grounded Theory
اشتراوس، آنسلم و جولیت، کوربین. (1385). اصول روش تحقیق کیفی‌: نظریه مبنایی رویه‌ها و شیوه‌ها (ترجمه بیوک محمدی). تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی‌.
امیری، باقر. (1398). چالش‌های سازمان‌های رادیو و تلویزیون داخلی و بین‌المللی. بازیابی‌ شده از: http://www.shara.ir
تابان، محمد؛ علی، یاسینی؛ اردشیر، شیری و اسفندیار، محمدی. (1395). طراحی و تبیین الگوی مرجعیت علمی در آموزش عالی ایران؛ بر اساس زندگی‌نامه اندیشمندان کشور با رویکرد تحلیل مضمون. بازیابی دانش و نظام‌های معنایی، 6(3)، 42 -21.
خالصی، پروین. (1388). نقش و اهمیت رسانه‌های جمعی و کارکرد آنها. اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، 261، 287- 274.
خجسته باقرزاده، حسن. (1400). الگوهای هنجاری تولید محتواهای رسانه‌ای. تهران: انتشارات دانشگاه صداوسیما.
خجسته باقرزاده، حسن؛ سیاوش، صلواتیان و محسن، فینی‌زاده بیدگلی. (1398). شناسایی راه‌های ارتقای جایگاه رسانه ملی در سپهر رسانه‌ای کشور با تأکید بر شبکه‌های تلویزیونی فارسی‌زبان. رسانه‌های دیداری شنیداری، 13(32)، 32 -7.
خدابنده، ایمان. (1395). شناسایی راهبردهای تحولی سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران متناسب با افزایش سواد رسانه‌ای مخاطبان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، تهران.
خمینی، سیدروح‌الله. (1389). صحیفه امام (دوره بیست‎ و‎دو جلدی). تهران: نشر مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
رحیمی، سارا. (1396). میزان اعتماد به رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی: مقایسه شهروندان مناطق دو و دوازده تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران.
روشندل اربطانی، طاهر و سیدمهدی، شریفی. (1394). از سرمایه شهرتی تا شهرت رسانه‌ای. تهران: علمی فرهنگی.
روشندل اربطانی، طاهر. (1394). پژوهشی بنیادین در حوزه مفاهیم نظری سیاستگذاری رسانه‌ای. مدیریت دولتی، 7(3)، 504 – 481.
روشندل اربطانی، طاهر؛ سیدجوادین، سیدرضا؛ اسماعیل، سعدی‌پور و سیدمهدی، شریفی. (1392). نقش توسعه منابع انسانی در شهرت رسانه‌ای و خلق سرمایه شهرتی. پژوهش‌های ارتباطی، 20(74)، 69 – 43.
روشندل اربطانی، طاهر؛ سیدمهدی، شریفی و سمیه، لبافی. (1397). مدیریت رسانه: مفاهیم، نظریه‌ها و رویکردها. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
روشندل اربطانی، طاهر؛ سیدوحید، عقیلی و مهدی، معتمدی. (1402). طراحی و تبیین الگوی مرجعیت در وب‌سایت‌های خبری. مطالعات رسانه‌های نوین، 9(33)، 280 – 249.
روشندل اربطانی، طاهر؛ طهمورث، حسنقلی پور و آرزو، سلطان محمدی. (1397). راهکارهای دستیابی به الگوی مرجعیت خبری شبکه‌های اجتماعی. مطالعات مدیریت راهبردی، 9(34)، 139 – 109.
روشندل اربطانی، طاهر؛ محمدمهدی، ذوالفقارزاده و مجید، بلالی. (1393). روندهای محیطی مؤثر بر آینده رسانه ملی در چشم‌انداز بیست‌ساله کشور. پژوهش‌های مدیریت راهبردی، 20(54)، 99-63.
شریفی، سیدمهدی و پریسا، نظامی. (1398). شهرت رسانه‌ای ابزاری برای پیشبرد فعالیت‌های خبری پیام رسان‌های اجتماعی. رسانه، 30(2)، 25 – 5.
صبار، شاهو و دوان، هیان. (1394). عوامل مرتبط با میزان اعتماد مخاطبان به رسانه‌های نوین و سنتی (نگاهی به نوع رسانه، محتوای پیام و ویژگی‌های مخاطب). مطالعات رسانه‌های نوین، 4(1)، 245- 205.
علوی‌وفا، سعید. (1396). چالش‌ها و موضوعات راهبردی رسانه ملی در افق 1404. پژوهش‌های ارتباطی، 24(89)، 64 – 31.
محققی، محمدمهدی. (1399). راهبردهای مرجعیت خبری رسانه‌های حوزوی در گام دوم انقلاب (مورد مطالعه: خبرگزاری رسا). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه باقرالعلوم، قم.
محمدپور زرندی، حسین؛ علیرضا، امیرکبیری و حمیدرضا، کجوری. (1396). تعیین رابطه شهرت سازمانی و نیات رفتاری شهروندان (مورد مطالعه: مشتریان بانک شهر). اقتصاد و مدیریت شهری، 5(20)، 111 – 99.
مسعودی، امیدعلی. (1396). بررسی عوامل اعتمادسازی مخاطبان به برنامه‌های خبری در سیمای جمهوری اسلامی. علوم خبری،6(21) ، 50 – 31.
نقیب‌السادات، سیدرضا؛ علی ‎اصغر، کیا و محمد، کاتبی. (1400). عوامل مرتبط با مرجعیت خبری رسانه‌های داخلی و خارجی از دیدگاه مخاطبان. رهپویه فرهنگ و ارتباطات، 1(2)، 130 – 117.
هادیزاده مقدم، اکرم؛ طیبه، امیرخانی و مریم، عبدالملکی. (1395). بررسی تأثیر شهرت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی. مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، 25(81)، 24 – 1.
هومن، حیدرعلی. (1389). راهنمای عملی پژوهش کیفی. تهران:  سمت.
Chan-Olmsted, S. M. & Shay, R. (2015). Media Branding 3.0: From Media Brands to Branded Entertainment and Information. In G. Siegert et al. (eds.), Handbook of Media Branding, 11-32.
Harvey, W. S. & Morris, T. (2017). Changing Organizational Reputation in Management Consulting. Conference paper.
Kohring, M. (2019). Public Trust in News Media. The International Encyclopedia of Journalism Studies, 1–6.
Lincoln, Y. & Guba, E.G. (1985). Naturalistic Inquiry, 1st ed. Sage Publications, Beverly Hills.
Strömbäck, J.; Tsfati, Y.; Boomgaarden, H.; Damstra, A.; Lindgren, E.;  Vliegenthart, R. & Torun L. (2020). News Media Trust and Its Impact on Media Use: Toward a Framework for Future Research. Annals of the International Communication Association, 44(2), 139-156.
Yi Lin, L. (2010). The Relationship of Consumer Personality Trait, Brand Personality and Brand Loyalty: An Empirical Study of Toys and Video Games Buyers. Journal of Product & Brand Management, 19 (1), 4-17.