نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای جامعه‌شناسی، دانشیار دانشگاه کردستان

2 کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی، دانشگاه علامه طباطبایی

3 کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشگاه کردستان

چکیده

خانواده در ایران بر اثر مواجهه با مدرنیته دستخوش تحولات بنیادین شده است. ازجمله این تحولات، تغییر نوع رابطه فرد با این نهاد اجتماعی است. پژوهش حاضر می¬کوشد با تکیه بر سنت نظری هال و فیسک در خصوص بازنمایی رسانه‌ای و تلفیقی از ایده‌های جامعه‌شناختی درباره دگردیسی خانواده، با به کارگیری روش نشانه‌شناسی ساختارگرا، بازنمود وضعیت تعامل فرد و خانواده را در مجموعه شیدایی تحلیل کند. انتخاب مجموعه تلویزیونی شیدایی، بر اساس نمونه‌گیری نظری ـ هدفمند، صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان می¬دهد که مجموعه تلویزیونی شیدایی برای القای گفتمان خود، امور معمول زندگی را دراماتیزه می¬کند؛ معضلات اجتناب‌ناپذیر را غول‌گونه نمایش می¬دهد؛ تحول خانواده سنتی را معادل تضعیف نهاد خانواده و فرد می‌داند؛ تعارض¬های ساختاری را نتیجه اشتباه‌ها و غفلت‌های فردی معرفی می¬کند و کشاکش فرد و خانواده را در سطح خرد بازنمایی می¬کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Sociological Examination of Current Situation in Iran’s Family Members Interaction Case study: The Image of Individual and Family in the TV Sries “Mania”

نویسندگان [English]

  • Jamal Mohammadi 1
  • Yusof Pakdaman 2
  • Maryam Karimi 3

1 assistant prof. in sociology, Kurdistan Uni.

2 cultural studies

3 sociology

چکیده [English]

Faced with modernity, family in Iran has undergone fundamental changes, including the type of relationship between individual and the family as a whole. Drawing upon the theoretical tradition of Hall and Fiske on media representation and also a pool of sociological ideas on family transformation and by applying structuralist semiotics, the present study aims to analyze the representation of individual’s interaction with his/her family. The Iranian TV series “Mania” was purposefully chosen as the sample of study. The findings show that this TV series to suggest its own discourse, employs a few strategies, i.e. it dramatizes common affairs of family; it depicts unavoidable problems as destructive crises; it deems the change of traditional family as the destruction of individuals; it represents structural conflicts as the result of personal mistakes and ignorance; and it finally represents the conflict between individual and family at a micro-level.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Representation
  • Dramatizing Daily Affairs
  • Social Significance
  • Ideological Significance
استراوس، اَنسلم و کوربین، جولیت. (1390). مبانی پژوهش کیفی (ترجمه ابراهیم افشار). تهران: نی.
استوری، جان. (1385). مطالعات فرهنگی درباره فرهنگ عامه (ترجمه حسین پاینده). تهران: آگه.
اسدی، ناصر و همکاران. (1388). هویت فرهنگی در مجموعه­های تلویزیونی، مطالعه موردی مجموعه تلویزیونی خط­شکن. فصلنامه پژوهش­های ارتباطی، 16 (2)، صص 183- 153.
پاینده، حسین. (1385).قرائتی نقادانه از آگهی­های تجاری در تلویزیون ایران. تهران: روزنگار.
جعفرزاده­پور، فروزنده و ساعی، منصور. (1389). بازنمایی روابط نسلی در سریال­های تلویزیونی، بررسی موردی سریال­های نرگس، صاحبدلان، اولین شب آرامش و نقش بر آب. دوفصلنامه پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، (4).
چندلر، دانیل. (1386). مبانی نشانه­شناسی (ترجمه مهدی پارسا). تهران: سوره مهر.
رضایی، محمد و کاظمی، عباس. (1387). بازنمایی اقلیت­های قومی در سریال­های تلویزیونی. فصلنامه پژوهش‌های فرهنگی، 1 (4)، صص 118- 91.
رضایی، محمد و افشار، سمیه. (1389). بازنمایی جنسیتی سریال­های تلویزیونی. فصلنامه زن در فرهنگ و هنر،1 (4)، صص 94 ـ 75.
کاظمی، عباس. (1387). مطالعات فرهنگی، مصرف فرهنگی و زندگی روزمره در ایران. تهران: جهاد دانشگاهی.
عبدالملکی، احمد. (1387). بررسی اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن و چگونگی نقش رسانه‌ها در افزایش آن. فصلنامه پژوهش و سنجش، 15 (53)، 128- 95.
عسگری، احمد و قاسمی ­اردهایی. (1389). بازنمایی نسلی در آگهی­های تجاری. فصلنامه جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، پیش­شماره (2)، صص 158- 139.
فلیک، اووه. (1388). درآمدی بر روش پژوهش کیفی (ترجمه هادی جلیلی). تهران: نی.
فیسک، جان. (1380). فرهنگ تلویزیون (ترجمه مژگان برومند). مجله ارغنون،(19).
کاستلز، مانوئل. (1385). عصر اطلاعات: قدرت هویت (ترجمه حسن چاووشیان). تهران: طرح نو.
گراتی، کریستین. (1384). زنان و سریال خانوادگی (ترجمه فاطمه کرمعلی). تهران: اداره کل پژوهش‌های سیما.
محمدی، جمال. (1386). تلویزیون و هژمونی فرهنگی. پایان­نامه دکتری جامعه­شناسی، تهران: دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
معینی­فر، حشمت­السادات و محمدخانی، نجمه. (1390). بازنمایی الگوی مصرف یک خانواده آمریکایی: سیمسون­ها در اوقات فراغت. پژوهش‌های فرهنگی،4 (1)، صص 128- 105.
مهدی­زاده، سیدمحمد. (1387). رسانه­ها و بازنمایی. تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه­ها.
هال، استوارت. (1391). معنا، فرهنگ و زندگی اجتماعی (ترجمه احمد گل­محمدی). تهران: نی.
Ang, I. (1991) .Watching Television. London, Routledge.
Casey, B.et.al. (2002). Television Studies: The Key Concepts. London, Routledge.
Fiske, J. (1994). Television Culture. London, Routledge.
Hall, S. (1997). The Work of Representation, in Hall (ed.), Representation: Cultural Representations and Signifying Practices, London: SAGE Publications.
Hall, S. (2002) .Gramsci and Us, In Antonio Gramsci: Critical Assessments of leading Political Philosophies, (ed) By James Martin, Routledge.
McRobbie, A. (2006). The Uses of Cultural Studies. London: SAGE Publications.
Stacey, J. (1990). Brave New Families: Stories of Domestic Upheaval in Late Twentieth Century America. New York: Basic Books.