رسانه‌های جمعی بویژه شبکه‌های تلویزیون ماهوارهای، نقش مهمی در رشد جنبه‌های گوناگون زندگی افراد بویژه نوجوانان ایفا می‌کنند. پژوهش حاضر، با هدف مطالعه تجربیات مادران از اثرات ماهواره بر روی نوجوانان انجام شده است. این مطالعه به شیوه کیفی و به روش پدیدارشناسی با نمونه‌گیری هدفمند و با استفاده از مصاحبه نیمه‌سازمان یافته انجام پذیرفته است. مصاحبه‌ها پس از ضبط، سپس به صورت کتبی اجرا و به روش پیشنهادی اسمیت (1995)تجزیه و‌تحلیل شده‌اند. یافته‌های حاصل از تجربیات مادران در پنج مضمون اصلی «انگیزش کاربران ماهواره»، «کارکردهای مثبت»، «کارکردهای منفی»، «تغییر سبک زندگی» و «راه حل‌های پیشنهادی» و چندین مضمون فرعی بیان شده است. این یافته ها می‌توانند تصویری روشن از تجربه مادران در خصوص اثرات ماهواره بر روی نوجوان ارائه دهند.
1assistant prof. in educational development, Tabriz Uni.
2curriculum
چکیده [English]
Mass Media, satellite TV channels in particular, play a significant role in promoting individuals lifestyles, particularly those of adolescents. The present research aims to study mothers’ experiences with regard to the impacts of exposure to satellite TV on adolescents. Adopting a phenomenological approach and purposeful sampling, this qualitative research was carried out through semi-structured interviews. The recorded interviews were first transcribed and then analyzed using Smith’s proposed model (1995). The findings reveal five main themes, i.e. “satellite users motivation”, “positive functions”, “negative functions”, “change in lifestyle” and “proposed solutions”, and several peripheral themes. The findings could provide a clear picture of mothers’ experiences regarding the impacts of satellite TV on adolescents.
کلیدواژه‌ها [English]
Satellite TV Channels, Mothers’ Experiences, Adolescents, Phenomenology
الیاسی، مجید؛ پرده‌دار، فاطمه؛ ترشیزی، سوده؛ خوش‌فر،غلامرضا و دنکو، مجید. (1390). بررسی عوامل مؤثر بر مصرف کالاهای فرهنگی در بین جوانان. دو فصلنامه جامعه‌پژوهی فرهنگی، 2 (2).
آذری، غلامرضا. (1381). ماهواره و بی‌خویشتن شدگی مخاطبان. فصلنامه پژوهش و سنجش، 9 (31 و 30).
ارجمندی، غلامرضا. (1380). پخش مستقیم ماهوارهای، پیامدها و سیاست‌ها. فصلنامه انجمن جامعه‌شناسی ایران، 6.
ببران، صدیقه. (1381). ماهواره، جهانی‌شدن فرهنگ و بحران هویت.فصلنامهپژوهشوسنجش، 9 (31 و 30).
بختیاری، حسن و فرخی، حسن. (1391). بررسی رابطه شبکه‌های ماهوارهای تلویزیونی و هویت دینی جوانان. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 20 (15).
پویا، علیرضا. (1380). نیازسنجی مخاطبان ضرورت فعالیت رسانه‌ای. فصلنامه پژوهش و سنجش، 8 (26).
جوادی، فاطمه و اقبالی، بنفشه. (1386). نظارت والدین بر استفاده کودکان و نوجوانان از رسانه‌های تصویری. فصلنامه پژوهش و سنجش، 14 (51).
حسینی انجدانی، مریم؛ درویزه، زهرا؛ خسروی، زهره و پورشهریاری، مه‌سیما. (1388). نقش رسانه‌ها در رشد هویت ملی نوجوانان شهر تهران. فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، 16 (2).
رمضانی، رحمت. (1389). مقایسه نوع هویت دانش آموزان پیش‌دانشگاهی شهر ایلام استفاده‌کننده از ماهواره و شبکه‌های خارجی.فصلنامهفرهنگرسانه، 6 (23).
روزنامه رسالت. (1392). ماهواره و قبح‌زدایی از روابط غیراخلاقی. سال 29، 8017.
روزنامه سلامت. (1390). کاهش سن بلوغ دختران. شماره 346.
زارع شاه‌آبادی، اکبر و ابراهیم‌آبادی، مهدی. (1390). بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با بحران هویت فرهنگی در بین دانش آموزان دبیرستانی تبریز. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، 4 (14).
زارعی، اقبال. (1388). بررسی رابطه بین شیوه‌های فرزندپروری والدین با ارتکاب نوجوان به رفتارهای پرخطر بر اساس مقیاس کلنینگر. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، 18 (3).
سعید، زهره و فراهانی، محسن. (1391). بررسی تأثیر رسانه‌ها بر تربیت و رشد کودکان و نوجوانان. فصلنامه پژوهش‌نامه تربیت تبلیغی، 1 (2).
شایق، محمدرضا. (1392). آسیب‌شناسی ریشه‌های فرهنگی حجاب در دانشگاه‌های شهرستان یزد. مجموعه مقالات برگزیده همایش اندیشه راهبردی زن و خانواده.
شجاعی، ثاراله؛ دهداری، طاهره؛ نوری جلیانی، کرامت و دوران، بهناز. (1392). بررسی عوامل پیش‌بینی‌کننده میزان پرخاشگری در نوجوانان کاربر بازی‌های رایانه‌ای خشن در شهر قم. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، 7 (3).
شهبازی، حسن و همکاران. (1392). بررسی دیدگاه مردم شهر یزد درباره تأثیر رسانه‌های تصویری بر شیوع و پیشگیری مصرف سیگار بین جوانان و نوجوانان. فصلنامه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، 1 (3).
شورت، ادموند سی. (1388). روش‌شناسی مطالعات برنامه درسی (ترجمه محمود مهرمحمدی و همکاران). تهران: سمت.
عریضی، فروغ؛ وحیدا ، فریدون و دانش، پروانه. (1385). ماهواره و هویت جنسیتی دختران جوان. فصلنامه انجمن جامعه‌شناسی ایران، 7 (2).
لاریجانی، علی و ملکی‌تبار، مجید. (1386). بررسی راهبردی ـ امنیتی تأثیرات ماهواره بر باورهای جوانان. فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، 8 (27).
متانی، مهرداد؛ حسن‌زاده، رمضان و فرهنگی، علی‌اکبر. (1392). نگرش مخاطبان قائم‌شهری به شبکه‌های تلویزیون ماهوارهای. فصلنامه مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات، 21.
میرزایی، خلیل و برغمدی، هادی. (1389). رابطه با جنس مخالف و عوامل مرتبط با آن. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 9 (34).
نبوی، عبدالحسین و شهریاری، مرضیه. (1392). تأثیر رسانه‌ها در الگوسازی و سبک زندگی. مجموعه مقالات برگزیده همایش اندیشه راهبردی زن و خانواده.
Abdel Rahman, H. (1998).Uses and Gratifications of Satellite TV in Egypt. Transnational Broadcasting Studies,No. 1, Available at: http://www.tbsjournal.com.
Anderson, C.; Berkowitz, L.; Donnerstein, E. & et al. (2003). The Influence of Media Violence on Youth. Psychol Sci Public Interest, Vol. 4, No. 3, pp. 81–110.
Barrett, M. & Short, J. (1992). Images of European Pepple in a Group of 5-10 Year Old English School Children. British Journal of Development Psychology, Vol. 10, pp. 339-363.
Grossman, D. & DeGaetano, G. (1999). Stop Teaching our Kids to Kill: A Call to Action Against TV, Movie & Video Game Violence. New York: Crown.
Himmelweit, H.T.; Oppenheim, A.N. & Vince, P. (1958). Televison and the Child: An Empirical Study of the Effect of Television on the Young. Oxford: Oxford University Press.
Holloway, S.L. & Valentine, G. (2000). Croked hats and Coronation Street: British and Newzealand Children Imaginative Geographies of the other. Childhood, Vol. 7, pp. 335-357. Available at: http://www.Psy.Surrvey.ac.UK/Staff/MBarrett, Htm
Newman, P. & Newman, B. (1997). Children and Adolescents Development. London: Rutledge.
Sparrow, J. (2007). Small Screen, Big Impact. Scholastic Parent & Child,Vol. 14, No. 6, pp. 48-50.
ابتدای صفحه