نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای مدیریت رسانه، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم‌شهر

2 دکترای ارتباطات و مدیریت، استاد دانشگاه علوم و تحقیقات تهران

چکیده

هدف اساسی پژوهش حاضر، بررسی دلایل و انگیزه‌های مصرف شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان است. برای این منظور 458 نفر از شهروندان قائم‌شهری که بیننده شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان بوده‌اند، به روش نمونه‌گیری هدفمند ‌انتخاب شده‌اند. روش تحقیق، از نوع پیمایشی و روش جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه محقق‌ساخته بوده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که مخاطبان بیشتر از برنامه‌هایی که جنبه تفریحی‌ـ سرگرمی و آگاهی‌بخشی دارند، استفاده می‌کنند. ویژگی‌های جمعیت‌شناختی مخاطبان نیز تأثیر زیادی بر میزان و نحوه استفاده از برنامه‌های ماهواره‌ای دارد؛ به گونه‌ای که مردان بیشتر از زنان، برای کسب آگاهی و اطلاع از اخبار و گزارش‌های سیاسی به تماشای ماهواره می‌پردازند؛ در حالی ‌که زنان بیشتر از مردان برای نیازهای اجتماعی خود از ماهواره استفاده می‌کنند. همچنین بر اساس یافته‌ها، اهمیت استفاده از ماهواره برای کسب اطلاعات شناختی و سیاسی، با بالا رفتن سن مخاطبان افزایش می‌یابد و خشنودی استفاده از ماهواره برای سرگرمی در سنین پایین و بالای 55 سال اهمیت بیشتری دارد اما از طرف دیگر، استفاده اجتماعی از برنامه‌های ماهواره‌ در نزد مخاطبان، با افزایش سن رو به کاهش می‌رود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Motivations Behind Consuming Persian-Language Satellite TV A Case Study of Qa’emshahr Citizens

نویسندگان [English]

  • Mehrdad Matani 1
  • Ali Akbar Farhangi 2

1 assistant prof. in media management, Azad Uni.

2 Full prof. in communication and management,sciences and research Branch

چکیده [English]

This article aims to study the reasons and motivations behind watching Persian-language satellite TV. A purposeful sampling was used to choose 458 individuals from Qa’emshahr citizens. A survey was carried out through a researcher-made questionnaire. The findings indicate that satellite television’s audience motivation for watching is for amusement and gaining information. The demographic attributes of the audience had a great effect on the extent and way of consuming satellite TV programs, so that men were more likely than women to watch satellite TV programs for gaining information and news on public affairs and political issues. This is while women watched satellite TV programs mainly for their social needs. In addition, according to the findings, the significance of using satellite TV for gaining cognitive and political information increases with the age of audience, and satisfaction with using satellite TV for amusement at lower ages and above 55 is of greater importance; however, social usage of satellite TV programs decreases as the age of audience goes higher.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Satellite TV Channels
  • Use and Gratification
  • Audience Research
  • Motivation

 

پویا، علیرضا. (1380). نیازسنجی مخاطبان ضرورت فعالیت رسانه‌ای. فصلنامه پژوهش و سنجش،26.
سورین، ورنر و تانکارد، جیمز دبلیو. (1386). نظریه‌هایارتباطات(ترجمه علیرضا دهقان). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
قاضی‌زاده، علی‌اکبر. (1380).ملاحظاتی در باب مخاطب و ویژگی‌های فردی و اجتماعی آن. فصلنامه پژوهش و سنجش، 26.
لال، جیمز. (1378). رسانه ارتباطات، فرهنگ رهیافت جهانی‌ها (ترجمه مجید نکودست). تهران: انتشارات مؤسسه ایران.
مسقطیان، بهمن. (1381).گزارشی از نیازسنجی در مورد برنامه‌های صدا. فصلنامه پژوهش و سنجش، 12، ص 77.
مک‌کوئیل، دنیس. (1380). مخاطب‌شناسی( ترجمه مهدی منتظرقائم). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
میرسعید قاضی، علی و اسماعیلی، حامد. (1381). مخاطب‌شناسی و افکارسنجی در رسانه‌های جمعی. تهران: آن.
نیکو، مینو و همکاران. (1376). شناخت مخاطب با رویکرد استفاده و رضامندی. تهران: اداره‌ کل هماهنگی پژوهش‌های برنامه‌ای معاونت سیما.
Blumler, J.G. & Katz, E. (1974). The Uses of Mass Communication. Beverly Hills, and london: Sage Publication.
Baran, S.J. & Davis, D. (2000). Mass Communication Theory, Thomson Learning, Ontario Canada.
Chandler, D. (1994). Why Do People Watch Television? UWA.
Junkee, K. & Rubin, A.M. (1997). The Variable Influence of ASudience Activity on Media Effects, Communication Research, New Jersy: Elbaum, 17, A 1.
Martinez, A. (1992). Canadian Radio- Television and Telecommunications Commission.
Press, E. & Ferguson, D. (2003). Audience Activity and the Third Generation of Television, Paper Presented at the Broadcast Education Association National Conference, Las Vegas, April.
Katz, E.; Blumler, J.C. & Gurvitch, M. (1974). Utilization of Mass Communication By the Individual, Beverly Hills, CA: Sage.