نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران
2 دانشجوی دکترای جامعه‌شناسی، دانشگاه تهران
چکیده
رسانه، بهترین وسیله برای فرهنگ‌سازی در جوامع مدرن است و برنامه‌های تلویزیونی، یکی از وسیع‌ترین گستره‌های مخاطب را در میان رسانه‌های جهان به خود اختصاص داده است. در این میان،سریال‌های تلویزیونی، نقش مهمی در شکل‌گیری و یا تغییر شکل ارزش‌ها و ساختارهای اجتماعی در جامعه بازی می‌کنند. هدف مقاله حاضر، تحلیل نشانه‌شناختی از نحوه بازنمایی الگوهای مدرن روابط دختر و پسر در سریال‌های ایرانی است. بدین منظور با استفاده از روش نشانهشناسی، پنج سریال ایرانی پربیننده در سال‌های اخیر (1390 ـ 1385) بررسی شد. یافته‌ها نشان می‌دهند که در این سریال‌ها با دو گونه از بازنمایی روابط مدرن در مناسبت‌های دختر و پسر (روابط عاشقانه و روابط ضدعاشقانه) رو‌به‌رو می‌شویم؛ در سال‌های اخیر، رسانه به تدریج از بازنمایی روابط عاشقانه به سمت بازنمایی روابط ضدعاشقانه تغییر وضعیت داده است؛ شکلی از رابطه که در آن همیشه با عنصری از فریب یکی علیه دیگری همراه است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Romance and Anti-Romance in Iranian TV Series A Semiotic Analysis of Romantic and Anti-Romantic Relationships in TV Series
نویسندگان [English]
- Soheila Sadeghi Fasaei 1
- Mohammad Hossein Sharifi Sa’yee 2
1 Associate prof. in sociology, Tehran Uni
2 sociology
چکیده [English]
Media are the best means for culture-building in all modern communities; more specifically, TV programs are one of the most widely used tools to attract audiences within a society. TV series play a key role in shaping and reshaping a society's values and social constructs. Using semiotic analysis, the present paper aims to examine representation of modern patterns for relationship between young boys and girls in Iranian series. To this aim, five series with high ratings in recent years (1385-1390 Iranian Calendar) were examined through semiotic analysis. Research findings indicate that there are two types of representing modern relationship between boys and girls in these series, i.e. “romantic” and “anti-romantic” relationship. In recent years, media have moved from representation of romantic relationship towards anti-romantic relationship involving deception of one side by the other.
کلیدواژه‌ها [English]
- Romantic Relationship
- Representation
- Semiotics
- Anti-romantic Relationship
آسابرگر، آرتور. (1389).روش‌های تحلیل رسانه‌ها(ترجمه پرویز اجلالی). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
اُسولیوان، تام؛ هارتلی، جان؛ ساندرز، دانی و فیسک، جان. (1385). مفاهیم کلیدی ارتباطات (ترجمه میرحسن رئیس‌زاده). تهران: فصل نو.
اعزازی، شهلا. (1380). بازتاب«چشمداشت‌‌های اجتماعی» در تلویزیون. زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، 1 (1)، صص 125ـ123.
خلج‌آبادی فراهانی، فریده و مهریار، امیرهوشنگ. (1389). بررسی نقش خانواده در ارتباطات با جنس مخالف قبل از ازدواج در دختران دانشجو در تهران. فصلنامه خانواده‌پژوهی، 24.
چندلر، دانیل. (1386). مبانی نشانهشناسی (ترجمه مهدی پارسا). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
رضایی‌راد، محمد. (1381). نشانهشناسی، سانسور و سکوت سخن. تهران: طرح نو.
سجودی، فرزان. (1382). نشانهشناسی کاربردی. تهران: قصه.
سلیمی‌نیا، لیلا؛ جزایری، علیرضا و محمدخانی، پروانه. (1384). نقش سلامت روان در ظهور رفتارهای پرخطر نوجوانان. فصلنامه رفاه اجتماعی، (19).
ضیمران، محمد. (1382). درآمدی بر نشانهشناسی هنر. تهران: قصه.
قلی‌زاده، آذر؛ اسماعیلی، رضا و میربک، پری. (1386). آسیب‌شناسی فرهنگی زنان (با تأکید بر تولیدات فرهنگی شبکه‌های مختلف تلویزیون ایران) از دیدگاه دانشجویان زن دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان سال تحصیلی 86-1385. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی (دانش و پژوهش در علوم تربیتی ـ برنامه‌ریزی درسی)، 21 (16)، ص 9.
گرمارودی، غلامرضا؛ مکارم، جلیل؛ علوی، شهره و عباسی، زینب. (1388). عادات پرخطر بهداشتی در دانش‌آموزان شهر تهران. فصلنامه پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی(پایش)، 9 (1).
گیدنز، آنتونی. (1377). پیامدهای مدرنیته (ترجمه محسن ثلاثی). تهران: مرکز.
گیدنز، آنتونی.(1386). جامعه‌شناسی (ترجمه منوچهر صبوری). تهران: نی.
گیرو، پیر. (1380).نشانهشناسی (ترجمه محمد نبوی). تهران: آگاه.
Barlow, A.; Duncan, S.; James, G. & Park, A. (2005). Cohabitation, Marriageand the Law, Social Change and Legal Reform in the 21st Century, Oxford and Portland, Hart Publishing.
Breuer, M. (1998). Modrnity Within Tradition, New York, Columbia University Press.
Danesi, M. (2004). Messages, Signs and Meanings, University of Toronto Press.
Fiske, J. & Hartley, J. (2003). Reading Television, Oxford, Routledge.
Fung, A. & Ma, E. (2000). Formal Vs. Informal Use of Television and SexRole Stereotyping in Hong Kong – Statistical Data Indcluded, Journalof Sex Roles,Vol. 42, No. 1-2.
Gallagher, M. (1991). Unequal Opportunities, The Case of Women and The Media; Unesco.
Gerbner, G. (1998). Cultivation Analysis: An overview, Mass Communication and Society, Vol. 3, No. 4.
Glascock, J. (2001). Gender Roles on Prime – Time Network Television: Demographics and Behaviors; Journal of Broadcasting & Electronic Media, Vol. 45.
Hall, S. (2003). Representation: Cultural Representations and Signifying Practices, London: Sage Publication.
Halliday, M. (1989). Language, Context and Text: Aspect of Language in a Social Semiotics Perspective, Oxfoed University Press.
Johansen, J. & Larsen, S. (2002). Signs in Use: An Introduction to Semiotics, Translated by John Irons, New York, Routledge.
Kreider, R. M. & Fields, J. M. (2002). Number, timing and duration of marriages and divorces: 1996. Current population reports.Washington D.C.: US Census Bureau.
Kress, G. & Van Leeuwen, T. (1996). Reading Images, New York, Routledge.
Lee, G. R. & Payne, K. (2010). Changing Marriage Pattern Since 1970: what’s Going on and why?, Journal of Comparative Family Studies, Vol. 41, No. 4.
Legkauskas, V. & Stankeviciene, D. (2009). Premarital Sex and Marital Satisfaction of Middle Age Men and Women; A Study of Marriage Lithuanian Couples, Journal of Sex Role, Vol. 60.
Mahdavi, P. (2008). Passionate Uprisings: Iran’s Sexual Revolution. California, Stanford University Press.
Regnerus, M. & Uecker, J. (2011). Premarital Sex in America, Oxford University Press.
Van Leeuwen, T. & Jewitt, C. (2002). Handbook of Visual Analysis, London, Sage Publication.
Wellings, K.; Collumbien, M.; Slaymaker, E.; Singh, S.; Hodges, Z.; Patel, D. & Bajos, N. (2006). Sexual Behavior in Context: A Global Perspective, The Lancet.
Wells, B. E. & Twenge, J. M. (2005). Changes in People’s Sexual Behavior and Attitudes, 1943-1999: A Cross-Temporal Meta-Analysis, Review of General Psychology, Vol. 3.
Wiik, K.A.; Bernhardt, E. & Noack, T. (2009). A Study of Commitment and Relationship Quality in Sweden and Norway, Journal of Marriage and Family, Vol. 71, No. 3.
)