2دکترای روان‌شناسی و دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ساری
3دکترای ارتباطات و مدیریت و استاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
چکیده
مخاطب، هدف هر برنامه رسانه‌ای است که باید نخست ترغیب و سپس قانع شود که پیام رسانه در راستای علاقه و نیاز اوست. مقاله حاضر، به این پرسش اساسی پاسخ می‌دهد که دلایل و انگیزه‌های استفاده از برنامههای شبکههای ماهواره‌ای در میان مخاطبان دانشجویی کدامند؟ در این پژوهش 310 نفر از دانشجویان دانشگاه‌های غیرانتفاعی، مرکز آموزشی‌ـ فرهنگی سما و آزاد اسلامی قائم شهر در سال 1389 که بیننده برنامههای شبکههای ماهواره‌ای فارسی زبان بودند به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. روش پژوهش از نوع پیمایشی است و گردآوری اطلاعات نیز از طریق پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که دانشجویان اغلب برای رفع نیازهای اطلاعاتی و شناختی، سرگرمی و تفریحی، اجتماعی و کسب هویت شخصی خود به تماشای برنامههای شبکههای ماهواره‌ای می‌پردازند. همچنین، بین ویژگی‌های جمعیت‌شناختی مخاطبان (سن، جنس و سطح تحصیلات) با میزان و نحوه استفاده از برنامههای شبکههای ماهواره‌ای رابطه وجود داشته است.
Examining Reasons behind Tendency towards Satellite TV
نویسندگان [English]
Mehrdad Matani, Ramazan Hasanzadeh, Ali Akbar Farhangi
چکیده [English]
The primary aim of any media attempt is to attract an audience to be motivated first and hence, convinced about the message the media are likely trying to convey. The present paper answers this question: what are the university students’ reasons and motives for watching satellite channels’ programs? Research samples were 310 students from private universities, Sama Cultural-Educational Center and Qa’em Shahr Azad University who watched Persian-language satellite channels in 1389 (Iranian Calendar). A survey was conducted and data were collected through researcher-made questionnaires. Research findings indicate that most of the students watched satellite TV to satisfy their informational, cognitive, amusement and recreational and social needs and find their personal identity. In addition, the audience’ demographical attributes (age, gender and education) have a role in the quantity and quality of using satellite TV programs.
کلیدواژه ها [English]
Motivation, Satellite Channels, Need, Use and Gratification
مراجع
افهمی، بنفشه. (1386). بررسی عوامل مؤثر بر گرایش به ماهواره و تأثیر آن بر باورها و رفتارهای دینی مردم مشهد. فصلنامه مطالعات تربیتی و روان‌شناسی، 20.
بیابانگرد، اسماعیل. (1380). دلایل و انگیزه‌های تماشای تلویزیون. فصلنامه پژوهش و سنجش (پژوهش‌های ارتباطی)، 26.
پویا، علیرضا. (1380).نیازسنجی مخاطبان ضرورت فعالیت رسانه‌ای. فصلنامه پژوهش و سنجش (پژوهش‌های ارتباطی)، 26.
سورین، ورنر جی و تانکارد، جیمز دبلیو. (1381).نظریه‌های ارتباطات (ترجمه علیرضا دهقان). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
سعیدیان، ایمان؛ نیکو، مینو و سرکیسیان، وازگن. (1376).رویکرد استفاده و رضامندی. فصلنامه پژوهش و سنجش (پژوهش‌های ارتباطی)، 11 (4).
قاضی‌زاده، علی‌اکبر. (1380).ملاحظاتی در باب مخاطب و ویژگی‌های فردی و اجتماعی آن. فصلنامه پژوهش و سنجش (پژوهش‌های ارتباطی)،26.
مسقطیان، بهمن. (1381).گزارشی از نیازسنجی در مورد برنامههای صدا. فصلنامه پژوهش و سنجش (پژوهش‌های ارتباطی)، 12.
مک کوئیل، دنیس.(1380).مخاطب‌شناسی (ترجمه مهدی منتظرقائم). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
مهدی‌زاده، شراره. (1384).تلویزیون، مخاطب و نگرش نو. مجله جامعه‌شناسی ایران، 4.
میرسعید قاضی، علی و اسماعیلی، حامد. (1381). مخاطب‌شناسی و افکارسنجی در رسانه‌های جمعی. تهران: مرکز برنامه‌ریزی آموزش نیروی انسانی.
ویندال، سون؛ سیگنایزر، بنو و اولسون، جین. (1376).کاربرد نظریه‌های ارتباطات (ترجمه علیرضا دهقان). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
Adams, W.G. (2000). How People Watch Television as Investigated Using Focus Group Techniques, Journal of Broadcasting and Electronic Media, Vol. 44, Pp. 78-93.
Blumler, J.G. & Katz, E. (1974). The Uses of Mass Communication, Newbury Pank, CA: Sage.
Chandler, D. (1994). Why Do People Watch Television? Uses an Gratificayions Watching TV, (UWA).
Abdolrahman, H. (1998). Uses and Gratifications of Satellite TV in Egypt.
Jeffry, L. (1994). Rethinking Audience For Xultural Industries: Implications For Canadian Research, Canadian Journal Of Communications, Vol. 19, No. 3/4.
Junkee, K. & Rubin, A.M. (1997). The Variable Influence Of Audience Activity On Media Effects. Communication Research, New Jersy: Elbaum, 17, A1.
McQuail, D. (1994). Mass Communication Theory.London: Sage LTD, Third Edition.
Press, E. & Ferguson, D. (2003). Audience Activity and the Third Generation of Television, Paper Presented at the Broadcast Education Association National Conference, Las Vegas, April.
Vincent, R.C. & Basil, D. (1997). College Students News Gratifications, Media Use And Current Events Knowledge, Vol. A, Pp. 380-392.
Webster, J.G. (1998). The Audience Journal Of Broadcasting And Electronic Media, Vol. 42, Pp. 190- 205.
ابتدای صفحه