پژوهش‌های ارتباطی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

بازنمایی شادکامی در سریال‌های خانوادگی با توجه به الگوی اسلامی (مطالعه موردی: سریال‌های خانه سبز، پدرسالار، زیر تیغ، متهم گریخت، میوه ممنوعه، پایتخت و پرده‌نشین)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای روان‌شناسی اجتماعی، دانشیار و مدیر گروه ارتباطات دانشگاه آزاداسلامی، دانشکده خبر

2 دکترای علوم ارتباطات، دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران

3 دانشجوی دکترای علوم ارتباطات، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

پژوهش حاضر با توجه به ضرورت آموزش شادکامی، بر اساس نظریه یادگیری اجتماعی مبنی بر یادگیری مشاهده‌ای و با هدف بررسی بازنمایی شادکامی در سریال‌های خانوادگی سیمای جمهوری اسلامی ایران در سال‌های 1370 تا 1394 انجام گرفته است. روش این پژوهش تحلیل محتوای کمی از نوع توصیفی بوده است. ابتدا مقیاس سنجش بازنمایی شادکامی، با توجه به الگوی اسلامی شادکامی، طراحی و سپس 7 سریال به‌صورت هدفمند با معیارهای محبوبیت و تأثیرگذاری و با توجه به ماهیت شادکامی در الگوی اسلامی، انتخاب شدند. از طریق نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای، 677 صحنه نیز به‌عنوان نمونه نهایی برگزیده شدند. واحد ثبت در این پژوهش کنش بوده ‌است. این پژوهش دو مقوله اصلی دارد: رضامندی و نشاط. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که رضامندی، کمترین و زیرمقوله لذات مادی از مقوله نشاط، بیشترین میزان بازنمایی را در میان سریال‌های مورد مطالعه داشته است. همچنین کنش‌های منفی بیشتر از مقوله رضامندی و زیرمقوله لذات معنوی بازنمایی شده است؛ بنابراین، مطابق با الگوی اسلامی شادکامی که تحقق شادکامی را در کاهش کنش‌های منفی در برابر کنش‌های مثبت در موقعیت‌های خوشایند و ناخوشایند و تعادل میان بهره‌مندی از لذات مادی و معنوی می‌داند، این 7 سریال، تصویر درستی از شادکامی در اسلام بازنمایی نکرده‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Representation of happiness in family series according to Islamic pattern (Case: Khaneh Sabz, Pedarsalar, Zire Tigh, Motaham Gorikht, Miveh Mamnouae, Paytakht, and Pardeneshin)

نویسندگان [English]

  • Seyyed Mohammad Dadgaran 1
  • Mohammad Soltanifar 2
  • Zahra Eshaghpoor 3

1 Associate Prof. In Social Psychology, Islamic Azad Uni.

2 Associate Prof. In Communication Sciences, Islamic Azad Uni.

3 communication Sciences

چکیده [English]

The research was conducted with the aim of studying representation of happiness in family series of IRIB TV during 1991 to 2015 Based on the social learning theory in the observational learning point of view. The research method was quantitative analysis using descriptive techniques. At first, the scale of the representation of happiness was designed, based on the Islamic model of happiness, then seven series were selected purposefully with popularity and impact criteria, and according to the nature of happiness in the Islamic pattern. Then 677 scenes were selected as the final samples, using random stratified sampling. The registration unit was acting. The research had two main categories: Satisfaction and Vitality. The results showed that satisfaction had the lowest and the subcategory of worldly pleasures of the category of vitality, had the highest representation. Negative actions were also presented in the category of satisfaction and the category of spiritual pleasures, then these 7 series did not represent the true image of happiness in Islam, according to the Islamic model of happiness, which seeks to achieve happiness in reducing negative actions against positive actions in pleasant and unpleasant situations, and the balance between enjoyment of worldly and spiritual pleasures.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • happiness
  • Satisfaction
  • Vitality
  • Representation
  • Content Analysis
مراجع
اصفهانیان، محمود؛ گلزاری، محمود و براتی سده، فرید. (1395). تدوین برنامه آموزشی شکر مبتنی بر مفهوم شکر اسلامی و بررسی کارآمدی آن در رضایت از زندگی. پژوهش‌نامه روان‌شناسی اسلامی، 2 (2)، صص 132-100.
بهادری خسروشاهی، جعفر. (1396). رابطه حمایت اجتماعی و شادکامی با دینداری. علوم‌تربیتی از دیدگاه اسلام، 5 (9)، صص 142- 129.
پسندیده، عباس. (1390). نظریه توحید در شادکامی. روان‌شناسی و دین، 4 (3)، صص 30-5.
پسندیده، عباس. (1392). الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان‌شناسی مثبت‌گرا. قم: دارالحدیث.
پسندیده، عباس. (1395). پایه نظری رضامندی بر اساس منابع اسلامی، بازسازی و بسط نظریه پیشین. پژوهش‌نامه روان‌شناسی اسلامی، 2 (3)، صص 77-40.
پسندیده، عباس؛ گلزاری، محمود و مسعودی، عبدالهادی. (1390). مؤلفه‌های احساس سعادتمندی در احادیث با رویکرد روان‌شناختی. علوم حدیث، 16 (4)، صص 140-119.
حیدری رفعت، ابوذر و عنایتی نوین‌فر، ابوذر. (1389). رابطه بین نگرش دینی و شادکامی در بین دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس. روان‌شناسی و دین، 3 (4)، صص 72-61.
سرتیپی، زهرا؛ سهرابی، فرامرز و پسندیده، عباس. (1395). کارآمدی آموزش صبر بر اساس مؤلفه صبر در الگوی اسلامی شادکامی، بر به باشی روان‌شناختی زنان خانه‌دار. پژوهش‌نامه روان‌شناسی اسلامی، 2 (4)، صص 69-45.
علی‌محمدی، کاظم و آذربایجانی، مسعود. (1388). بررسی رابطه بین شادکامی اسلامی و شادکامی روان‌شناسی در دانشجویان دانشگاه قم در سال تحصیلی 1388. روان‌شناسی و دین، 2 (3)، صص 28-7.
منظری توکلی، علیرضا و عراقی‌پور، نجمه. (1389). بررسی رابطه بین دین‌داری و شادکامی در بین دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان سال تحصیلی 1389. روان‌شناسی تربیتی، 6 (4)، صص 49-19.
مهدی‌زاده، شراره و زارع غیاث‌آبادی، فاطمه. (1392). بررسی میزان دین‌داری و نقش آن در شادمانی جوانان. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 2 (3)، صص 438-413.
موسوی چلک، حسن. (1397). 6 میلیون نفر از جمعیت کشور از افسردگی رنج می‌برند. روزنامه ایران، 29، ص 7.
نجفی، محمد و عرفان، آرزو. (1391). بررسی کمی و کیفی رابطه بین معنویت، شادکامی و توانمندی حرفه‌ای اساتید. رویکردهای نوین آموزشی، 7 (2)، صص 22-1.
نوفرستی، اعظم و پسندیده، عباس. (1394). امکان‌پذیری روان‌درمانی مثبت‌گرای مبتنی بر خیرباوری در عاطفه مثبت و منفی افراد دارای نشانه‌های افسردگی: یک مطالعه تک‌آزمودنی خط‌پایه چندگانه. پژوهش‌نامه روان‌شناسی اسلامی، 1 (1)، صص 78-46.
Abdel-khalegh, A. M. (2006). Happiness, Health and Religiosity, Mental Health. Religion and Culture, Vol. 9, No. 1, Pp. 85-89.
Argyle, M. (2001). The psychology of happiness. London: Rutledge.
Bandura, A. (1977). Social Learning Theory. Englewood Cliffs, N.J.: Prentic- Hall.
Berelson, B. (1952). Content Analysis in Communication Research, New York: The Free Press of Glencoe.
Byrd, K. R.; Lear D. & Schwenka, S. (2000). Mysticism as a Predictor of Subjective Well-Being. The International Journal for the Psychology of Religion, Vol. 10, No. 4, Pp. 259-269.
Catanzaro, S.; Horaney, F. & Creasy, G. (1995). Hassles, Coping, and Depressive Symptoms in an Elderly Community Sample: The Role of Mood Regulation Expectancies. Journal of Counseling Psychology, Vol. 42, No. 3, Pp. 265-295.
Farouk Abou Zeid, D. (2016). The Portrayal of Happiness in Egyptian TV Series. Global media Journal, Vol. 6, No.1, Pp. 61-80.
Francis, L. J.; Jones, S. H. & Wilcox, C. (2000). Religiosity and happiness: During Adolescence, young Adulthood and Later Life. Journal of Psychology and Christianity, Vol. 19, No. 3, Pp. 245–257.
Francis, L. J. & Lester, D. (1997). Religion, Personality and Happiness. Journal of Contemporary Religion, Vol. 12, No. 1, Pp. 81–86.
French, S. & Joseph, S. (1999). Religiosity and its Association with Happiness, Purpose in Life, and Self-actualisation. Mental Health, Religion and Culture, Vol. 2, No. 2, Pp. 117–120.
Lewis, C.A. (2001). Cultura Stereotype of the Effects of Religion on Mental Health. British Journal of Medical Psychology, Vol. 74, No. 3, Pp. 359-367.
Maltby, J.; Lewis, C. A. & Day, L. (1999). Religious Orientation and Psychological Well‐being: The role of the Frequency of Personal Prayer. British Journal of Health Psychology, Vol. 4, No. 4, Pp. 363–378.
Myers, D.J. (2000). The Funds, Friends and Faith of Happy People. American psychologist, Vol. 55, No. 1, Pp. 56-57.
Robbins, M. & Francis, L. J. (1996). Are religious people happier? A Study among Undergraduates. In L. J. Francis, W. K. Kay, & W. S. Campbell (Eds.), Research in Religious Education (Pp. 207–217), Leominster: Gracewing.
Sharma, S. & Sharma, O. (2016). Spirituality leads to Happiness: A Correlative Study. The International Journal of Indian Psychology, Vol. 3, No. 10, Pp. 50-54.
Seligman, M. (2000). Authentic Happiness: Using the New Positive Psychology to Realize your Potential for Lastiing Full fillment. New York: Free press.
Seligman, M. (2002). Positive Psychology, Positive Prevention, and Positive Therapy. In C.R. Snyder & S. J. Lopez, Handbook of Positive Psychology. New York: Oxford.
Shaw, A & Joseph, S. (2007). Principal Components Analysis of Maltby and Day’s (1998) Amended Quest Religious Orientation Scale: A Replication of the Three Component Structure. Personality and Individual Differences, Vol. 37, No. 7, Pp. 1425–1430.
Thomas, S. & Callahan, B.P. (1982). Allocating Happiness: TV Families and Social Class. Journal of Communication, Vol. 32, No. 3, Pp. 184–190.
Veenhoven, R. (1993). Data Book of Happiness. New York: Reidel Publishing Company.

 

 
پژوهش‌های ارتباطی
دوره 25، شماره 95 - شماره پیاپی 95
آذر 1397
صفحه 103-130
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 06 تیر 1397
  • تاریخ بازنگری: 31 تیر 1397
  • تاریخ پذیرش: 29 مرداد 1397
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار