نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل، ایران
2 دکترای علوم ارتباطات، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل، ایران
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش کتاب تفکر و سواد رسانه‌ای در ارتقای ابعاد چهارگانه (بعد شناختی، بعد احساسی، بعد زیبایی‌شناختی و بعد اخلاقی) سواد رسانه‌ای دانش‌آموزان مدارس متوسطه دوره دوم شهر اردبیل بوده است. روش پژوهش از لحاظ دستیابی به هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری اطلاعات، از نوع پیمایشی بوده است. جامعه آماری، تمامی دانش‌آموزان سال دوم و سوم شهر را در برمی‌گیرد که در سال تحصیلی 9۷-139۶ در مدارس متوسطه این شهر مشغول تحصیل بوده‌اند. یافته‌های پژوهش نشان داده است که کتاب تفکر و سواد رسانه‌ای در ارتقای سواد رسانه‌ای و ابعاد چهارگانه آن در میان دانش‌آموزان نقش دارد. بر اساس مدل مفهومی پژوهش و با رجوع به آرای اندیشمندان این حوزه می‌توان مدعی شد که بعد ادراکی و زیبایی‌شناختی سواد رسانه‌ای، کاملاً حصولی و قابل آموزش است چنان‌که می‌توان با بهره‌گیری از کتاب «تفکر و سواد رسانه‌ای» در این زمینه به مهارت رسید؛ مهارتی که به‌طور قطع، در پرورش بعد احساسی و اخلاقی دانش‌آموزان مؤثر خواهد بود. از سوی دیگر، نهادهای تأثیرگذار در بحث آموزش، در ترویج بعد زیبایی‌شناختی سواد رسانه‌ای نقش بسزایی دارند و می‌توانند با بهره‌گیری از دانش و مهارت‌های تخصصی خود مروج و مبلغ این بعد از سواد رسانه‌ای باشند.
کلیدواژه‌ها
- کتاب تفکر و سواد رسانه‌ای
- سواد رسانه‌ای
- دانش‌آموزان مدارس متوسطه شهر اردبیل
- ابعاد چهارگانه سواد رسانه‌ای
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The Role of "Thinking and Media Literacy" Book in Promoting Media Literacy Dimensions of high School Students in Ardabil
نویسندگان [English]
- Kamal Valizadeh 1
- Ali Ja’fari 2
1 Communication Sciences
2 Assistant Prof. in Communication Sciences, Islamic Azad University of Ardabil
چکیده [English]
The purpose of this research is to study on the role of "Thinking and Media Literacy" book in promoting four dimensions of media literacy (cognitive, emotional, aesthetic and ethical) in high school students in Ardabil city. The paper is applied research and was conducted through survey. The statistical population included all the junior and Sophomore students during the academic year 2017-2018. The findings showed that "Thinking and Media Literacy" play a role in promoting media literacy and its four dimensions among students. Based on the conceptual model of research and referring to the opinions of scholars in this field we can claim that the cognitive and aesthetic dimension of media literacy is quite instructive. As such one can get skill by using the book; the skill that will definitely be effective in developing students' emotional and ethical dimension. On the other hand, institutions influencing education play an important role in promoting the aesthetic Dimension of media literacy and can promote this dimension of media literacy by utilizing their specialized knowledge and skills.
کلیدواژه‌ها [English]
- "Thinking and Media Literacy" Book
- Media Literacy
- Ardabil High School Students
- Four Dimensions of Media Literacy
بصیریان جهرمی، حسین؛ حقگویی، حسن و صوفی، محمدرشید. (1389). درآمدی به سواد رسانه‌ای و تفکر انتقادی،رسانه، 17 (4).
تامن، الیزابت. (1380). مهارت‌هاو راهبردهای آموزش رسانه‌ای (ترجمه حسن نورایی بیدخت). تهران: مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
تقی‌زاده، عباس. (1390). مطالعه عوامل مؤثر بر رژیم مصرف رسانه‌ای دانش‌آموزان دبیرستانی شهر کرمان. پژوهشگرانفرهنگ، 9(28).
توسلی، عباس. (۱۳۸۳). نظریه‌های جامعه‌شناسی. تهران: سمت.
روحی، بهزاد. (1396). رابطه سواد رسانه‌ای مخاطبان اردبیلی و آسیب‌پذیری آنها از شبکه جم تی وی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اردبیل.
ریتزز، جورج. (۱۳۸۹). نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر (ترجمه محسن ثلاثی). تهران: علمی.
سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی. (1395). تفکر و سواد رسانه‌ای. تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
سپاسگر، ملیحه. (138۹). رویکردهای نظری به سواد رسانه‌ای. پژوهش و سنجش (پژوهش‌های ارتباطی)، سال 12 (44).
سلطانی‌فر، محمد. (1387). تحلیل وضعیت سواد اینترنتی دانش‌آموزان سال سوم دبیرستان شهر تهران در مقایسه با مربیان و والدین آنها. نوآوری‌های آموزشی، 7 (27).
سورین، ورنر و تانکارد، جیمز. (138۹). نظریه‌هایارتباطات (ترجمه علیرضا دهقان). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
شارون، جوئل. (۱۳۸۸). ده پرسش از دیدگاه جامعه‌شناسی (ترجمه منوچهر صبوری). تهران: نی.
شکرخواه، یونس. (۱۳۹۰). نیاز مخاطبان به سواد رسانه‌ای. پژوهش و سنجش (پژوهش‌های ارتباطی)، 26.
صدیق بنای، هلن. (۱۳۸۵). زندگی ما در گرو رسانه. همشهری آنلاین.
عبدالهی، رقیه؛ اسلامی، ادریس و آفانی، کمال. (1397). تحلیل محتوای کتاب درسی تفکر و سواد رسانه‌ای پایه دهم بر اساس آموزش سواد رسانه‌ای. تفکر و کودک، 9 (2).
عبدی داشلجه، توحید. (1395). مطالعه تطبیقی سطح سواد رسانه‌ای دانشجویان دانشگاه‌های شهر اردبیل. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اردبیل.
علیزاده عطالو، قباد. (1394). بررسی رابطه بین سواد رسانه‌ای و شکل‌گیری هویت فردی (مطالعه موردی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد علوم ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز). پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اردبیل.
محسنیان‌راد، مهدی. (۱۳۹۵). نقدی بر کتاب«تفکر و سواد رسانه‌ای». روزنامه اعتماد، شماره 3637 به تاریخ۸/۷/۹۵.
مقدم، امان‌اله. (۱۳۸۸). مبانی جامعه‌شناسی. تهران: ابجد.
نجار عجم‌پور، مریم. (1395). تعیین رژیم رسانه‌ای دانش‌آموزان منطقه ۱۲ آموزش‌وپرورش. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اردبیل.
نصیری، بهاره و عقیلی، وحید. (1391). بررسی آموزش سـواد رسانه‌ای در کشـورهای کانادا و ژاپن. نوآوری‌های آموزشی، 4.
نصیری، بهاره؛ بخشی، بهاره و هاشمی، سیدمحمود. (۱۳۹۱). اهمیت آموزش سواد رسانه‌ای در قرن بیست و یکم، مطالعات رسانه‌ای، 7 (18).
وثوقی، منصور. (۱۳۸۸). مبانی جامعه‌شناسی. تهران: بهینه.
Culver, S. H. &Jacobson, T. (2012). Media Literacy and its Method to Encourage Civi Engagement; XX, 39, 73-80.
Jafari, A. & Mohammadi, Z. (2016). A Comparative Survey on Media Literacy Among Secondary School Female Students and Their Parents In Ardabil City. Tendenzen, 25(3).
Potter, J. (2008). Theory in Media Literacy, Sage Publication, New York.
Piscina, T. et al. (2011). Report about the Media literacy Situation in the Basque. School Community, XVII, 36, 157-164.
Primack, B. et al. (2009).Adolescents’ Impressions of Antismoking Media Literacy Education. Health Education Research, 24(4), 608-621.
)