نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری گروه مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 استاد گروه مدیریت، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 استادیار گروه مدیریت و برنامه ریزی امور فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
چکیده
پژوهش حاضر با هدف ارائه الگویی برای کاهش شکاف بین‌نسلی از طریق شبکه اجتماعی اینستاگرام در بین دانش‌آموزان انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر داده‌ها، آمیخته و از نظر اجرا، پیمایشی اکتشافی بوده است. جامعه آماری بخش کیفی، خبرگان و صاحبنظران؛ شامل مدیران ارشد آموزش‌و‌پرورش و استادان دانشگاهی حوزه فرهنگ و فضای مجازی بوده‌اند که بر اساس رویکرد هدفمند و به روش گلوله برفی، تعداد 20 نفر از آنان برای مصاحبه انتخاب شده‌اند و در بخش کمی نیز والدین، مدیران و معلمان مدارس دوره دوم متوسطه شهر تهران شرکت داشته‌اند. به‌منظور تعیین حجم نمونه، با استفاده از جدول کرجسی، 163 نفر نمونه انتخاب شده‌اند و روش نمونه گیری، تصادفی بوده است. همچنین برای تعیین اعتبار یافته‌ها در بخش کیفی، از سه روش کثرت‌گرایی و برای تعیین پایایی در بخش کمی از روش آلفای کرونباخ بهره برده شده است. برای تحلیل داده‌های کیفی از کدگذاری نظری و برای تحلیل داده‌های کمی، از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده و نتایج به دست آمده، به شناسایی 65 کد باز، 17 کد محوری و 5 کد انتخابی به‌عنوان برنامه‌ها و راهبردهای فرهنگی مؤثر بر کاهش شکاف بین‌نسلی از طریق شبکه اجتماعی اینستاگرام در بین دانش‌آموزان انجامیده است. در نهایت نیز عوامل به دست آمده، الگوی مزبور را تشکیل داده اند. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که با اجرای راهبردها و برنامه‌های فرهنگی شناسایی شده می‌توان شکاف بین‌نسلی در میان دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه را تاحدی کاهش داد.
تازه های تحقیق
نوآوری و محدودیت
بررسی مبانی نظری و پیشینه پژوهش حکایت از آن داشت که فضای مجازی و شبکه های اجتماعی نظیر اینستاگرام، نه‌تنها شکاف بین‌نسلی را کاهش نمی دهند بلکه منجر به افزایش آن میشوند؛ اما پژوهش حاضر به‌دنبال شناسایی عوامل و مقوله هایی بود که تفکر قالب، یعنی افزایش شکاف بین‌نسلی از طریق شبکه های اجتماعی را رد کرد و در عوض، به کاهش این شکاف کمک کند. نتایج به دست آمده به‌عنوان یک نظر جدید و نوآورانه نشان داد که شبکه های اجتماعی و فضای مجازی مانند هر فناوری دیگر، فواید و ضررهایی دارند؛ عمده ضررها آن به سرعت وارد زندگی میشوند اما برای برخورداری از فواید و یا کاستن از ضررها، لازم است که متولیان امر از طریق پژوهشگران و صاحبنظران، به برنامه ریزی علمی و عملی روی آورند. شبکه اجتماعی اینستاگرام به این دلیل منجر به کاهش شکاف بین‌نسلی شده است که راهبردهای استفاده بهینه از آن سوی پژوهشگران و صاحبنظران شناسایی و ارائه نشده اند. این پژوهش برای اولین بار، عوامل و مقوله هایی را در قالب یک مدل ارائه داده است که ضمن مشارکت دادن تمام ذی‌نفعان، شرایط استفاده از ظرفیت های موجود را نیز مشخص کرده و راهبردهای عملیاتی برای کاهش شکاف بین‌نسلی را از طریق ابزاری که تاکنون منجر به افزایش شکاف گردیده، معرفی کرده است؛ لازم است برای عملیاتی شدن این راهبردها، مسئولان و تصمیم گیرندگان، برنامه عملیاتی مشخص و مدونی را تنظیم و اجرا کنند؛ لذا نتایج پژوهش حاضر یکی از محدود مطالعات این حوزه است که نتایج آن برخلاف سایر پژوهش ها، نشان می‌دهد کارکرد فرهنگی ـ اجتماعی یک ابزار را می‌توان با برنامه ریزی صحیح و علمی تغییر داد.
البته ذکر این نکته نیز دارای اهمیت است که پژوهشگر برای انجام پژوهش حاضر با محدودیت هایی رو‌به‌رو بوده است؛ ازجمله اینکه مبانی نظری موجود به اتفاق مؤید این نکته بودند که فضای مجازی و شبکه اینستاگرام منجر به افزایش شکاف بین نسلی میشوند و در این خصوص هیچ مبنای نظری حمایت‌کننده‌ای برای این پژوهش وجود نداشت. همچنین صاحبنظرانی‌که برای انجام مصاحبه به آنان مراجعه می‌شد، باور داشتند که موضوع پژوهش اشتباه است و نمیتوان از طریق اینستاگرام به کاهش شکاف دست یافت؛ برخی نیز معتقد بودند افزایش شکاف بین نسلی چیز بدی نیست که ما به‌دنبال کاهش آن باشیم اما پژوهشگر با بیان استدلال های خود برخی از آنان را متقاعد کرد که مصاحبه را انجام دهند و پس از اتمام کار، نتایج نهایی را ارائه کرد که منجر به استقبال و دلگرمی شد؛ البته تعدادی هم متقاعد نشدند و مصاحبه‌ای با آنان صورت نگرفت.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Designing a Model for Decreasing the Generation Gap Through the Instagram Social Network Among Secondary School Students
نویسندگان [English]
- Sheyda Shekari N. 1
- Ali Akbar Farhangi 2
- Alireza Ebrahimpour 3
1 Cultural Management and Planning, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 professor in Management, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Assistant Prof. In Management and Planning of Cultural Affairs, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran
چکیده [English]
The aim of this research was providing a model to Decrease the generation gap among students through the Instagram social network. This research was applied in terms of purpose, mixed in terms of data and exploratory survey in terms of implementation. The statistical population of the qualitative part was experts whom included senior managers of education and university professors in the field of culture and virtual space, and 20 of them were selected for interviews purposefully and by snowball method. And in the quantitative part were parents, principals, and teachers of secondary schools in Tehran. 163 people were selected as a sample using the Karjesi table and by random method. Also, to determine the validity of the findings in the qualitative part, three pluralism methods were used, and to determine the reliability in the quantitative part, Cronbach›s alpha method was used. Theoretical coding was used to analyze qualitative data and confirmatory factor analysis was used to analyze quantitative data. The obtained results have led to the identification of 65 open codes, 17 central codes and 5 selective codes as programs and cultural strategies effective in reducing the generation gap through the Instagram social network among students. Finally, the obtained factors have formed the model. The obtained results indicate that by implementing the identified cultural strategies and programs, the generation gap among secondary school students can be reduced to some extent.
کلیدواژه‌ها [English]
- Cultural Programs and Strategies
- Students
- Generation Gap
- Instagram Social Network
)