نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشجوی دکترای مدیریت رسانه، دانشگاه تهران، پژوهشگر مرکز تحقیقات صداوسیما
چکیده
با وارد شدن جریان نوین اطلاعاتی به عرصه دیپلماسی و رشد استفاده از ابزارها و فناوری‌های نوین ارتباطی، شیوه‌ای جدید از دیپلماسی، موسوم به دیپلماسی رسانهای ظهور یافته است. بدون ابزار رسانهای و ارتباطی مؤثر برای اقناع افکار عمومی، هیچ کشوری نمی‌تواند در صحنه بین‌المللی، منافع و اهداف ملّی‌اش را دنبال کند. در این زمینه، رسانه ملّی به عنوان رسانه رسمی نظام سیاسی ایران دارای جایگاه خاص و مسئولیتی ویژه‌ای است. بر این اساس، مقاله حاضر که پژوهشی توصیفی‌ـ تحلیلی است و از روش تحلیل ثانویه بهره می‌برد، با تعاریف دیپلماسی، دیپلماسی عمومی، دیپلماسی رسانهای و معرفی و ذکر مصادیقی از شبکه‌های برون‌مرزی صداوسیما همچون؛ العالم و پرس‌تی‌وی، به نقش و اثرگذاری این شبکه‌ها در دیپلماسی رسانهای می‌پردازد. بر اساس یافته‌های پژوهش، رسانه ملّی و به طور خاص، شبکه‌های برون‌مرزی در موضوعات حساس بین‌المللی و داخلی همچون؛ انژری هسته‌ای، بحران گروگان‌گیری ملوانان انگلیسی و ماجرای غزه موفق عمل کرده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Role of National Media’s World Service Channels in Media Diplomacy A focus on Al-Alam and PressTV Channels
نویسنده [English]
- Seyyed Nasrallah Sadati
media managment
چکیده [English]
As the new trend of communication finds its way into diplomacy and politics and with an increasing usage of modern communicative media and technologies, a novel manner of diplomacy, i.e. media diplomacy has surfaced. Without effective media and communicative tools for persuading public opinion, no country can pursue its objectives at national and international levels. National Media (IRIB) as the Iranian official outlet has a special status and liability. Drawing upon a descriptive-analytic research carried out previously, the present article uses a secondary analysis to explain the role and effect of IRIB world service channels, including Al-Alam and PressTV with regard to media diplomacy and general diplomacy. The findings indicate that IRIB in general and world service channels in particular, have been successful in covering sensitive national and international events, including nuclear energy, Britain marine hostage incident as well as Gaza war.
کلیدواژه‌ها [English]
- Media Diplomacy
- World TV
- World Service Channels
- IRIB
آشنا، حسام‌الدین و جعفری هفت‌خوانی، نادر. (1386).دیپلماسی عمومی و سیاست خارجی؛ پیوندها و اهداف. دو فصلنامهدانش سیاسی، 3 (5).
احدی، افسانه. (1388). برنامه هسته‌ای ایران از نگاه دیپلماسی عمومی. فصلنامه راهبرد، 18 (5).
اسماعیلی، علی‌محمد. (1387). دیپلماسی رسانهای با تأکید بر نقش سازمان صداوسیما. پایان‌نامه‌های کارشناسی‌ارشد، تهران: دانشگاه صداوسیما.
اسمیت، آنتونی و پاترسون، ریچارد. (1381). تلویزیون در جهان (ترجمه مسعود اوحدی). تهران: سروش.
خرازی آذر، رها. (1387). رویکرد پسامدرنیسم به دیپلماسی رسانهای. تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک گروه پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی.
داداندیش، پروین و احدی، افسانه.(1390). جایگاه دیپلماسی عمومی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه روابط خارجی، 1 (3).
دارابی، علی. (1386). دیپلماسی رسانهای. بازیابی شده از: سایت معاونت امور مجلس و استان‌های صداوسیما.
درویش، رضا. (1381). دیپلماسی عمومی در امریکا. تهران: مؤسسه ابرار معاصر.
روزنامه شرق. (1386). بازیابی شده از: سایت روزنامه شرق.
روزنامه گاردین. (2009). بازیابی شده از:
http://www.Theguardian.com/media/2009/Iran
سبیلان اردستانی، حسن. (1383). عملّیات روانی و دیپلماسی رسانهای. فصلنامه عملّیات روانی، 7.
طلایی‌نیک، رضا. (۱۳۹۰). ضرورت تعامل رسانهای با کشورهای منطقه. بازیابی شده از: سایت تابناک.
ظریف، محمدجواد. (1387). دیپلماسی چندجانبه. تهران: انتشارات دانشکده روابط بین‌الملل.
عنایتی شبکلایی، علی. (1388). تأثیر صداوسیما بر افکار عمومی در زمینه هسته‌ای. فصلنامه افق، 6 (66).
کاظمی، سید علی‌اصغر. (1375). دیپلماسی نوین در عصر دگرگونی در روابط بین‌المللی. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
متشکری، راضیه. (1388). دیپلماسی رسانهای و جنگ روانی رسانه‌های خارجی در قبال برنامه هسته‌ای ایران. فصلنامه افق، 6 (66).
محمدی نجم، سید‌حسین. (1379). دیپلماسی، مدیریت تحقیق و پژوهش دوره عالی جنگ. تهران: دانشکده فرماندهی و ستاد پاسداران انقلاب اسلامی.
مرکز تحقیقات صداوسیما. (1378). نظرسنجی در خصوص میزان بینندگان شبکه العالم.
مرکز تحقیقات صداوسیما. (1388). نظرسنجی در خصوص فعالیت شبکه العالم در شهرهای بغداد، بصره و نجف.
مرکز تحقیقات صداوسیما. (1387). نظرسنجی در موضوع پوشش خبری جنگ غزه.
مرکز تحقیقات صداوسیما. (1385). نظرسنجی در خصوص فعالیت هسته‌ای.
مرکز تحقیقات صداوسیما. (1390). نظرسنجی در خصوص فعالیت شبکه العالم.
نوابخش، مهرداد. (1387). دیپلماسی رسانهای به مثابه ابزار سیاست خارجی. تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک گروه پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی.
نیکلاس، جی کال. (1387). دیپلماسی عمومی (ترجمه جمعی از نویسندگان). تهران: انتشارات دانشکده و پژوهشکده اطلاعات و امنیت.
ولف، چارلز و روزن، برایان. (1384). دیپلماسی عمومی؛ بوسه مرگ (ترجمه علی گل‌محمدی). ماهنامه اندیشه و تاریخ سیاسی ایران معاصر، 4 (31 و 32).
Ebo, E. (1996). Media Diplomacy and Foreign Policy: Toward a Theoretical Frameworks. In A. NEW America Media.
Frans worth, D.N. (1992) .International Relation, Chicago, Nelson-Hall.
Gilboa, E .(2002) .Global Communication And Foreign Policy. Journal of Communication.
Larson, J.F. (1988). Global Television and Foreign Policy. New York.
Louw, P.E .(2005). The Media and Political Process. pub SAGE, p. 254.
Mowlana, H. (1997). Global Information and World Communication (2nd ed). London, Sage.
Prasad, R. (2002). Communication and Foreign Policy. Journal of Communication, Dec, Oxford journals, UK, p. 122.
Snow, N. (2009). Rethinking Public Diplomacy, in The Routledege Handbook of Diplomacy. London: Routledege.
Taylor, P.M .(1997). Global Communication, International Affairs And The Media Since 1945.pub Routledge, Publication, p. 83.
Waller, J.M. (2007). The Public Diplomacy Reader. Routledge, London.
)