نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس ارشد پژوهشگری علوم اجتماعی
2 استادیار جامعه‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
مطالعه حاضر در پی بررسی میزان گرایش به مصرف کالاهای خارجی و عوامل مؤثر بر آن با تأکید بر رسانه است. برای این منظور، متغیرهای مصرف رسانه‌ای، ارزش مادی، رقابت منزلتی، نارضایتی از زندگی و پایبندی دینی به عنوان عوامل اجتماعی و متغیر تناسب نداشتن قیمت کالاهای ایرانی با کیفیت به عنوان عامل اقتصادی مؤثر بر «گرایش به مصرف کالای خارجی» وارد تحلیل شده‌اند. مطالعه با روش پیمایشی و با حجم نمونه 358 نفر صورت گرفته است. بر اساس نتایج، مردان و افراد مجرد نسبت به زنان و افراد متأهل گرایش بیشتری به مصرف کالاهای خارجی دارند. همچنین متغیرهای میزان مصرف رسانه‌ای، ارزش مادی، رقابت منزلتی و تناسب نداشتن قیمت کالاهای ایرانی با کیفیت آن، دارای اثر افزایشی بر گرایش به کالاهای خارجی هستند؛ در حالی که متغیرهای پایبندی دینی و نارضایتی از زندگی، اثر منفی و معناداری بر گرایش به کالاهای خارجی می‌گذارند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Examining the Roots of Tendency towards Foreign-Made Commodities and Factors Affecting it: a Focus on Media
نویسندگان [English]
- Masoumeh Talebi Dalir 1
- Hossein Akbari 2
1 Social Sciences Research
2 Associate Prof. in Sociology, Mashhad Ferdowsi Uni.
چکیده [English]
The present article aims to study reasons behind propensity towards foreign-made goods and factors influencing it with a focus on the role of media in this regard. A range of variables consisting of social factors such as media consumption, material value, status competition, dissatisfaction with life and religious commitment as well as economic factors, like disproportion between Iranian goods’ price and quality were used as factors affecting propensity towards foreign-made commodities.
The study was done through a survey with a sample of 358 individuals. According to the findings, men and bachelors versus women and married individuals were more inclined to consume foreign-made goods. Furthermore, such variables as media consumption, material value, status competition, disproportion between Iranian goods’ price and quality had a cumulative effect on tendency towards foreign-made commodities, while religious commitment and dissatisfaction with life had a negative and significant effect on such a predisposition.
کلیدواژه‌ها [English]
- tendency
- Foreign-made Commodity
- Consumption
- media
اسمی، رضا؛ سعدی‌پور، اسماعیل و اسد‌زاده، حسن. (1389). رابطه تماشای آگهی‌های تبلیغاتی تلویزیون با الگوی مصرف در کودکان و نوجوانان تهرانی. فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، 17 (1).
خوانچه سپهر، شیرزاد و ناصری، عرفان. (1389). نقش بازنمایی رسانه‌ای الگوهای مصرف در شکل‌گیری نگرش‌ها و رفتارهای مصرفی مخاطبان. فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، 17 (1).
ساترلند، ماکس. (1383). روان‌شناسی تبلیغات تجاری: تبلیغات تجاری و ذهن مصرف‌کننده (ترجمه سینا قربانلو). تهران: مبلغان.
عباسی‌کیا، کبری. (1389). نقش فرهنگیان در رشد مصرف کالاهای داخلی، کاهش مصرف کالاهای خارجی و مبارزه با قاچاق کالا و تأثیر آن در توسعه کشور. تهران: ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز (معاونت فرهنگی و تبلیغات اسلامی).
معدن‌دار، لیلا و محمدی شکیبا، عباس. (1389). بررسی نظرات مردم درباره الگوهای مصرف در جامعه و نقش رسانه در اصلاح آنها. فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، 17 (1).
واقف کودهی، مریم. (1388). لزوم غنی‌سازی فرهنگ مصرف کالاهای داخلی در دانش‌آموزان و اثرگذاری آن در روند توسعه. تهران: همایش ملی تبیین علمی اصلاح الگوی مصرف.
Assad, S. W. (2007). The Rise of Consumerism in Saudi Arabian Society. International Journal of Commerce and Management, Vol.17, pp. 73-104.
Dutt, A.K. (2006). Consumption and Happiness: Alternative Approaches. Rough draft Prepared for the Conference on New Directions in the Study of Happiness. Department of Economics and Policy Studies
(pp. 1-58). USA: University of Notre Dame, IN, 46556.
Fischer, C. (2003). Succumbing to Consumerism: Underlying Model in the Historical Claim. The American Sociological Association Conference (pp.1-15) Atlanta: University of California, Berkeley.
Hamilton, G. (1977). Chinese Consumption of Foreign Commodities: A Comparative Perspective. American Sociological Review, Vol. 42, No. 6, pp. 877-891.
Li, C. (2007). Brand Culture and Consumption: Chinese Consumers and the Foreign Brands, Centre d'Etudes et de Recherches Sur le Developpement International: http://www.cerdi.org/uploads/
Mai, N.T.T. & Smith, K. (2012). The Impact of Status Orientations on Purchase Preference for Foreign Products in Vietnam, and Implications for Policy and Society. Journal of Macromarketing, Vol. 32, No.1, pp. 52-60.
Schor, J.B. (2002). Understanding the New consumerism: Inequality, Emulation and the Erosion of Well-Being. Antwerp: Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen, Universiteit Antwerpen.
Yang, H. (2005). Do Media Portrayals of Affluence Foster Feeling of Relative Deprivation? Exploring a Path Model of Social Comparison and Materialism on Television Viewers' Life Dissatisfaction, a Thesis in Mass Communications, Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy, The Pennsylvanio State University.
Zhuk, S.E.R. (2008). Religion, & Ldquo;Westernization,& Rdquo; and Youth in the & Ldquo;Closed City& Rdquo; of Soviet Ukraine, 1964-84. Russian Review, 67, 4, pp. 661-679.
)